„Niet de vraag óf, maar wanneer we zeespiegelstijging gaan voelen”
De unieke natuur in de Waddenzee verdwijnt voorgoed. Massa’s zand zijn nodig om onze kust te verdedigen. En de Oosterscheldekering gaat haast permanent dicht.
Het zijn enkele van de geschetste mogelijke gevolgen van een zeespiegelstijging voor Nederland, volgens een rapport van Deltares dat dinsdag verscheen.
En wat verontrustend is: vanwege een mogelijk versnelde zeespiegelstijging na 2050 kunnen deze effecten nog deze eeuw plaatsvinden.
„We moeten nu al nadenken over de mogelijke gevolgen, zodat we er tijdig op kunnen inspelen met maatregelen”, zegt Marjolijn Haasnoot, onderzoeker bij Deltares en hoofdauteur van het rapport. „Het jaar 2050 lijkt misschien ver weg, maar je kunt niet wachten op dat jaar.”
Welke maatregelen zijn er nodig?
„De huidige stormvloedkeringen moeten mogelijk worden aangepast. Er dienen voldoende zoetwaterbuffers te komen, omdat het zeewater oprukt. Nu al storten we 12 miljoen kuub zand voor de kust om deze te beschermen, maar dat kan twintig keer meer worden. Dat zijn onwaarschijnlijke hoeveelheden zand.”
Hoe waarschijnlijk is die versnelde zeespiegelstijging?
„Het gaat om projecties over een toekomst die heel onzeker is. Maar diverse recente studies wijzen erop dat het landijs op de Zuidpool steeds sneller afbrokkelt en smelt, dan tot nu toe is meegenomen in de scenario’s. Dergelijke inzichten worden continu bestudeerd, onder meer door het Intergovernmental Panel on Climate Change van de VN. Wellicht leidt dat weer tot bijstellingen.
Toch blijven de gevolgen die wij verkend hebben gewoon staan. Al zou de zeespiegel minder snel stijgen, dan nog moeten we ons voorbereiden. Want die extreme effecten komen hoogstens wat later.”
Zijn deze problemen te voorkomen?
„Als we onze CO2-emissies weten te beperken, zou dat de versnelling van de zeespiegelstijging flink kunnen vertragen. Dat betekent dat we de afspraken in het klimaatakkoord van Parijs moeten halen en de opwarming tot maximaal 2 graden moeten beperken.”
Weerman Peter Kuipers Munnike zei onlangs dat het niet de vraag is óf Nederland onder de zeespiegel verdwijnt, maar wanneer.
„Zo zou ik kunnen zeggen: het is niet de vraag of we ons moeten wapenen tegen zeespiegelstijging, maar vooral wanneer we de gevolgen van die stijging gaan voelen.”
Snelle stijging zeespiegel bedreigt kust
De zeespiegel stijgt na 2050 mogelijk veel sneller dan verwacht. Daarom moet er nu al nagedacht worden over mogelijke maatregelen. Met die boodschap stuurde deltacommissaris Wim Kuijken dinsdag een rapport van Deltares door naar de Tweede Kamer. Huidige scenario’s gaan uit van een zeespiegelstijging tot 1 meter in 2100. Maar de nieuwste onderzoeken wijzen erop dat de zeespiegel wel 2 of zelfs 3 meter kan zijn gestegen rond 2100. In het rapport verkennen onderzoekers van het waterkundig instituut de gevolgen van die versnelde zeespiegelstijging voor het kustfundament, de waterveiligheid en de zoetwatervoorziening.