Het withouten kerkje van de gereformeerde gemeente in Nederland van Aalsmeer, gebouwd in 1957, zou in een Amerikaans prairiedorpje niet misstaan. Het verfwerk van het eenvoudige Godshuis vertoont nog geen enkel gebrek. „We schilderen het zelf, dat is al zestig jaar traditie”, laat Thijs Stunnenberg (71) weten.

Sinds 1981 is de gepensioneerde houthandelaar uit Leimuiden diaken van de gemeente, vanaf 1995 tevens scriba. Na een periode van bescheiden groei zakt het ledental gestaag terug. In 1970 zat de kapel met honderd leden en doopleden mudvol. Nu ligt het aantal kerkgangers rond de 25. „Dat geeft ons probleem weer”, zegt Stunnenberg. „Zeker als je naar de verdeling kijkt. We hebben acht doopleden, ons jongste dooplid is twaalf jaar.”

„De vergrijzing gaat gestaag door”, bevestigt ambtgenoot Henk de Bruin (64) uit Hoofddorp, in het dagelijks leven veilingmeester op de bloemenveiling. Hij is niet de enige kerkganger die van elders komt. Slechts een minderheid woont in Aalsmeer. De meesten zijn voor de gang naar het kerkje aan de Chrysantenstraat op een auto aangewezen.

Gezondheid

Van Zijverden, de enige ouderling, tobt met zijn gezondheid. Dat is in de eerste plaats voor hemzelf en zijn echtgenote een zorg, maar daarna ook voor de gemeente. In het bijzonder voor Stunnenberg. „We hebben 36 jaar lang afwisselend de leesdienst geleid. Nu ben ik elke zondagmorgen aan de beurt en leest Van Zijverden alleen nog catechismuspreken, zolang het gaat.”

De ambtsdragers van de kleine gereformeerde gemeente in Nederland lezen behalve preken van dominees van het eigen verband overjarig koren van oudvaders, predikanten uit de beginfase van de Gereformeerde Gemeenten en Oud Gereformeerde Gemeenten en rechtzinnige hervormde predikanten die niet meegingen met de Afscheiding. „De inhoud is voor ons bepalend.”

Het catechiseren aan de vijf catechisanten nam Stunnenberg van Van Zijverden over. „Dat werk is me opgelegd, zo ervaar ik dat.” De Bruin realiseert zich dat ook Stunnenberg een keer geveld kan worden door ziekte of een ongeval. Hij moet er niet aan denken.

Gemeenteavond

De verhoudingen binnen de gemeente zijn doorgaans goed. „Maar we lopen de deur bij elkaar niet plat”, zegt De Bruin. „Dan houd je het het langste vol.”

De dichtstbijzijnde gemeenten van het eigen kerkverband liggen in Katwijk en Breukelen. Als Katwijk een gemeenteavond heeft, krijgt ook Aalsmeer een uitnodiging. „Naar Breukelen gaan we alleen als er doordeweeks een dominee is.”

Ook met de oud gereformeerden van Lisse-Hillegom is er een broederlijke band. „Als wij een predikant hebben, zitten er aardig wat van hen bij ons, en omgekeerd. Eens per jaar houden we een gezamenlijke gemeenteavond. De oud gereformeerde gemeente heeft juist héél veel jeugd.”

Met de gereformeerde gemeenten in de omtrek wordt geen contact onderhouden. Wel gingen de meeste kinderen van de kleine gemeente in Aalsmeer naar de basisschool van de gereformeerde gemeente van Lisse. „Die is nog aardig behoudend.”

Met hun onkerkelijke buren hebben de Stunnenbergen een prima relatie. „Ze hebben geen benul van geestelijke dingen, maar op zondag zullen ze hun auto niet wassen. Omdat ze we- ten dat wij dat onplezierig vinden. Als we hulp nodig hebben, staan we voor elkaar gereed. De andere leden van de gemeente gaan op dezelfde wijze met hun buren om. Ook het contact met de omwonenden van de kerk is tot op de dag van vandaag heel goed.”

Eenling

Hoewel ze de neergang van het ledental met zorg volgen, zijn de twee diakenen niet jaloers op megagemeenten in de Biblebelt. „Wij spreken elkaar bijna allemaal met de voornaam aan. Zijn er zorgen, dan weet iedereen dat. In een grote gemeente kan het gebeuren dat je niet weet wie de mensen zijn over wie je in de kerkbode leest dat ze een ernstige ziekte hebben. Dat is bij ons ondenkbaar.” Mevrouw Stunnenberg is iets minder enthousiast. „Ik voel me bij ons best thuis, maar zeker voor de kinderen is het niet leuk dat ze met zo weinig zijn.”

Daarmee heeft ze een punt, erkennen de mannen. „Als kinderen van onze gemeente verkering krijgen met een jongen of meisje van een ander kerkgenootschap, is de kans heel groot dat de keus niet op de Gereformeerde Gemeenten in Nederland valt”, is de ervaring van Stunnenberg. „Daar hebben we als ambtsdragers ook in onze eigen gezinnen mee te maken. Een deel van de jongeren vertrekt naar elders, sommigen doen helaas nergens meer aan. Dat blijft hun eigen verantwoordelijkheid, maar menselijk gesproken heeft het ook te maken met het feit dat ze in de directe omgeving een eenling zijn. Dan is de invloed van buitenstaanders relatief groot.”

Opmerkelijk is voor de beide diakenen dat een jonge vrouw die via een kennis in de kerk kwam, geraakt werd door wat ze daar hoorde. „Ze is catechisatie gaan volgen en heeft vorig jaar belijdenis gedaan, waarna ze is gedoopt. Dat gebeurt dus ook nog in de kleine gemeente van Aalsmeer. Objectief bezien hebben we weinig perspectief, maar we mogen weten dat de Heere Zijn kerk in stand houdt. Hij heeft hier nog Zijn volk. Daarom gaan we maar gewoon door.”

Onlangs noemde iemand dat “kerkje spelen”. Het is een typering die voor Stunnenberg getuigt van ongeloof en hoogmoed. „Alsof je pas echt kerk bent wanneer je met minstens 200 mensen samenkomt. Die opvatting kan ik in de Bijbel niet vinden. Het gaat erom dat we trouw zijn op de plaats waar God ons stelt.”

Gegevens

Naam: ger. gemeente in Nederland Aalsmeer

Ontstaan: in 1947 geïnstitueerd als ger. gemeente

Aantal (doop)leden: 32

Aantal kerkgangers: 20-30

serie In het buitengebied

Dit is deel 8 van een serie over orthodox-christelijke gemeenten buiten de Biblebelt. Volgende week dinsdag deel 9.

Lees ook in Digibron:

Een kerkje als een boothuis (Reformatorisch Dagblad, 11-08-2005)

Gereformeerde Gemeente in Nederland te Aalsmeer 50 jaar (De Wachter Sions, 23-10-1997)

Ingebruikname kerkgebouw te Aalsmeer (De Wachter Sions, 08-03-1957)