Oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet: We moeten het met elkaar rooien
De wereldwijde onrust door geradicaliseerden heeft ook zijn weerslag op de Nederlandse maatschappij. Een sterk wij-gevoel is nodig om te voorkomen dat ook hier de boel ontspoort, vinden VVD en PvdA. Vandaag de reactie van Gerdi Verbeet, oud-Tweede Kamervoorzitter en voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Wat is het wij-gevoel in Nederland?
Verbeet, vanaf haar vakantieadres in Frankrijk: „Op het kleine stukje grond dat Nederland heet, hebben we de prachtige traditie ontwikkeld om elkaar te verdragen. We moeten het met elkaar rooien.”
Hoe belangrijk is een wij-gevoel?
„Het is de kunst om elkaar de ruimte te geven. Zonder met de rug naar elkaar toe te gaan staan. Als groepen tegenover elkaar staan, is het belangrijk om met elkaar te spreken. Niet zoetsappig, maar stevig. De politiek moet het goede voorbeeld geven. Daarom vind ik het goed dat burgemeester Aboutaleb van Rotterdam verschillende Turkse organisaties bij elkaar heeft geroepen, nu de spanningen binnen de Turkse gemeenschap na de mislukte staatsgreep in Turkije zijn opgelopen.
Vrijheid van godsdienst houdt in dat je een ander niet alles verbiedt wat je niet bevalt. Ooit was ik in gesprek met SGP-jongeren. Ze uitten hun zorgen over taalgebruik van sommigen in de Tweede Kamer. Ik zei hun dat politici nu eenmaal bepaalde manieren hebben om hun verontwaardiging te uiten. Dan kunnen SGP’ers zich gekwetst voelen, maar ze zullen andersdenkenden wel de ruimte moeten bieden. Zolang mensen maar handelen binnen de grenzen van de wet.
Er zullen genoeg burgers zijn die niet enthousiast zijn over de manier waarop nieuwe Nederlanders hun leven inrichten. Ik kan me voorstellen dat veel mensen liever kerkklokken horen dan de oproep vanaf een minaret. Toch hoort die oproep vanaf de minaret bij de vrijheid van godsdienst. De ene keer profiteert de ene groep van die vrijheid, de volgende keer de andere groep. Natuurlijk moeten we opletten dat vrijheden niet misbruikt worden. Ik wil niet naïef zijn. We moeten pal staan voor westerse verworvenheden. Als Turkije de doodstraf weer wil invoeren, dan moeten we ons daar tegen verzetten. Ik ben blij dat dergelijk protest uit westerse landen klinkt.”
Wat ziet u als de grootste bedreiging van het wij-gevoel?
„Het gevaar is dat onze samenleving uiteenvalt in groepjes die niets met elkaar van doen hebben. Ik hoop dat ook Nederlanders met een Turkse achtergrond een wij-gevoel hebben. Ik bezocht ooit Nieuw-Zeeland. Het viel me op dat Nederlanders in dat land het leuk vinden als het voetbalelftal van Oranje wint.
Toch zijn zij in de eerste plaats loyale inwoners van Nieuw-Zeeland. Ze zijn erg trots als het nationale rugby-elftal van Nieuw-Zeeland kampioen wordt. Als Leefbaar Rotterdam zegt dat Turken niet integreren, dan zijn dat uitspraken die ons niet verder helpen. Laten we ophouden om alleen maar negatief te zijn. Ik zag pas op televisie interviews met jonge mensen in Turkije. Dat zijn vaak moderne burgers, die democratie en vrijheid nastreven. We moeten niet alleen maar extremisten aan het woord laten. Toen veel migranten naar ons land kwamen, bleken veel Nederlanders bereid te zijn om mensen in nood te helpen. Een bedreiging van het wij-gevoel is ook dat niet alle inwoners van Nederland dezelfde kansen krijgen. Cijfers tonen aan dat bijvoorbeeld de werkloosheid in sommige groepen veel hoger is dan gemiddeld. Dat toont eens te meer aan dat onderwijs zo belangrijk is. Kinderen moeten weten hoe ze in dit land kansen kunnen pakken.”
Hoe probeert u zelf bij te dragen aan het wij-gevoel?
„Door het gesprek aan te gaan en proberen werkelijk te doorgronden wat de motieven van mensen zijn.”
serie Samen leven
Dit is deel 2 in een serie over het pleidooi voor een sterk ”wij” in Nederland. Morgen deel 3.
