Pleit in voorverkiezingen VS lijkt te zijn beslecht
APELDOORN. Het pleit in de Amerikaanse voorverkiezingen lijkt te zijn beslecht. De Republikein Donald Trump en de Democraat Hillary Clinton boekten dinsdag beiden een forse overwinning op Super Tuesday. De nominatie voor het presidentschap kan hun bijna niet meer ontgaan.
Trump won de voorverkiezingen in de staten Alabama, Georgia, Tennessee, Virginia, Massachusetts, Vermont en Arkansas. Trump heeft inmiddels 302 gedelegeerden achter zich die in juli de definitieve kandidaat voor de Republikeinen moeten nomineren. Om zeker te zijn van de nominatie zijn minimaal 1237 gedelegeerden nodig. Dat betekent dat de race nog niet is gelopen, maar dat Trump wel opnieuw een belangrijke slag heeft geslagen.
De conservatieve Republikein Ted Cruz heeft in zijn thuisstaat Texas gewonnen, een staat waar 155 gedelegeerden te winnen waren. Verlies in Texas zou vermoedelijk het einde van de race voor Cruz hebben betekend. De senator won dinsdag ook in buurstaat Oklahoma. In Alaska was de uitslag lange tijd onzeker, maar ook daar zegevierde Cruz.
Marco Rubio, die Trump als enige tijdens het laatste Republikeinse televisiedebat met enig succes wist aan te vallen, heeft ondanks zijn winst in de staat Minnesota op Super Tuesday niet kunnen verrassen. Hij werd door de Republikeinse Partij als de ideale middenkandidaat gezien, die nog enigszins weerstand aan Trump zou kunnen bieden. Zijn rol lijkt echter uitgespeeld.
Bij de Democraten won Clinton in de staten Texas, Alabama, Arkansas, Massachusetts, Tennessee, Georgia en Virginia. Rivaal Bernie Sanders won zoals verwacht in zijn thuisstaat Vermont, maar ook in Colorado, Oklahoma en Minnesota.
Sanders verscheen in Vermont al vroeg in de nacht op het podium om de overwinning op te eisen en zijn kiezers te bedanken. Sanders blijft naar verwachting nog wel even in de race, maar het lijkt vooralsnog uitgesloten dat hij Hillary Clinton de zege nog kan ontnemen. Clinton heeft inmiddels meer dan duizend gedelegeerden achter zich gekregen. De zelfverklaarde socialist Sanders heeft er de afgelopen tijd voor gezorgd dat Hillary Clinton steeds verder naar links is opgeschoven.
Tot nu toe werden de gedelegeerden proportioneel over de kandidaten verdeeld, al naar gelang het aantal stemmen dat zij behaalden. In de komende voorverkiezingen geldt echter in een aantal staten het principe ”the winner takes it all”: degene die in de desbetreffende staat wint, krijgt ook alle gedelegeerden achter zich.
Met voorverkiezingen in grote staten als Florida en Ohio in het vooruitzicht kan Trump grote sprongen maken richting het veiligstellen van zijn nominatie. De meeste peilingen zijn momenteel ook in het voordeel van de miljardair.
De grote vraag is hoe de Republikeinse Partij zich de komende tijd zal opstellen. Het establishment van de Grand Old Party moet niets van Trump hebben. Langzaam maar zeker ontvouwt zich echter een scenario waar de partij kennelijk geen goed antwoord op heeft.
De gestage opmars van Trump, inclusief de forse winst van dinsdag, legt ook opnieuw de verdeeldheid in de Amerikaanse samenleving bloot, met name in het Republikeinse kamp. De tijd dat de gevestigde politieke orde het automatisch voor het zeggen had, is definitief voorbij.