Ondanks de enorme hoeveelheid is alles netjes geordend per onderwerp. Het theologische boek is even breed als de kerk breed is. Van veel auteurs zijn diverse exemplaren voorradig. „Kuyper en Schilder doen het niet meer, maar wel een auteur als ds. H. Veldkamp en zijn verklaring van de Heidelbergse Catechismus ”Zondagskinderen”. Daar is nog steeds belangstelling voor.”

Müller (63) toverde een lege kelderetage in Vlaardingen om tot een gigantisch boekenpaleis, een doolhof van gangen en kamers. Heel Nederland wist de plek vlak bij de Beneluxtunnel te vinden. Müller: „We hielden op zaterdag verkoopdagen, waar vaak tussen de 400 en de 500 mensen op af kwamen. De politie moest het verkeer regelen. Het liep enorm. Ook de zogenaamde guldenboekendagen –één boek voor een gulden– bleken in de behoefte te voorzien.”

Toen dat alles terugliep, richtte Müller zich helemaal op de verzendboekhandel. De digitalisering heeft zijn vak ingrijpend veranderd. „De tijd van de schriftelijke catalogi is voorbij. Voordat je de druk- en portokosten eruit had, moest je al aardig wat verkopen. Ook zijn de dure paginagrote advertenties in dagbladen verleden tijd. Nu worden er maandelijks 10.000 nieuwsbrieven per mail verzonden. Alle boeken worden nu via internet besteld.”

Niet slecht

Het gaat helemaal niet slecht met het theologische boek, zegt Müller, contra alle wilde verhalen hierover. „Je merkt wel dat er door de crisis van de afgelopen jaren minder geld aan boeken wordt uitgegeven. De handel loopt dus iets terug, maar de interesse blijft nog steeds goed.”

Wel ziet hij dat er in bepaalde kerken minder gelezen wordt, zoals in de Protestantse Kerk in Nederland, met een uitzondering voor de Gereformeerde Bond. „In de kleinere reformatorische kerken wordt nog steeds goed gelezen, maar daar zie je vooral aandacht voor praktische boeken, zoals prekenbundels. Er is minder belangstelling voor de wetenschappelijke sector.”

Müller ziet ook een tendens om niet alles via internet te willen lezen. „Je hoort weleens van jonge predikanten en studenten: We halen alles van internet. Maar in de praktijk werkt dat niet altijd. Want wat gebeurt er: predikanten printen gedeelten van commentaren uit die ze nodig hebben en zitten dan op een gegeven moment met zo veel kopieën dat je niet meer weet wat je ermee moet doen. Dan is het gewoon handig dat je achter je rug een boek uit de kast kunt pakken.”

Commentaren zijn nog steeds gewild, al zijn er series die het minder doen, zoals de ”Korte verklaring”. Prominente naslagwerken zoals ”Religion in Geschichte und Gegenwart” en ”Kittel Theologisches Wörterbuch” gaan voor dumpprijzen weg, vergeleken met wat ze in het verleden kostten.

Aanvoer

De aanvoer van boeken komt vooral van collecties van predikanten, zo vertelt Müller. De waarde ervan is volgens hem erg verschillend. „Er zijn verzamelingen waar veel van hetzelfde in zit. Maar er zitten ook collecties bij die door predikanten steeds met nieuw materiaal ververst zijn.”

Er zijn predikanten die bij het ouder worden gaandeweg hun verzameling afbouwen zodat zij nog waar voor hun geld krijgen. „Maar je hebt ook predikanten die geen afstand kunnen doen van hun boeken en maar blijven kopen. Het tegenovergestelde is ook waar: predikanten die met emeritaat gaan en dan alle boeken van de hand doen. Dan vraag je je toch af: je bent je hele leven bezig met het verzamelen van boeken en dan neem je opeens afscheid van alles, weg ermee.”

Het is niet zo dat theologische boeken na een jaar of drie per definitie in de ramsj gaan, zoals wel wordt beweerd. „Er zijn boeken die nooit in de opruiming komen. Wel is het zo dat het vooral een kwestie van opslag is. Boeken worden momenteel bijna altijd via het Centraal Boekenhuis verzonden. Als daar boeken blijven liggen, moeten uitgevers betalen voor de opslag. Als er geen vraag meer naar is, is het goedkoper om ze op te ruimen.”

Als boeken écht niet meer te verkopen zijn, wordt het oud papier. Erg? „Ach, boeken hebben ook weer niet altijd een emotionele waarde. Er zijn boeken die niet meer te verkopen zijn. Dan leveren ze met oud papier toch nog wat op.”

serie 
Theologische antiquariaten

Dit is het eerste deel van een serie over theologische antiquariaten. Vandaag: antiquariaat Müller in Vlaardingen. Volgende week woensdag deel 2.

Müller

1987 – Start verkoop boeken in eigen woonboerderij in Poortugaal.

1990 – Opening pand in Hoogvliet, begin van verzendboekhandel door heel Nederland.

2004 – Verkoop collectie oude drukken aan Den Hertog.

2005 – Verhuizing naar huidige kantoorpand in Vlaardingen, start van verkoopdagen op zaterdagen en guldenboekendagen.
Gespecialiseerd in: tweedehands en afgeprijsde theologische boeken, ruim 1 miljoen op voorraad.

Bedrijf wordt gerund door het echtpaar Henk en Jannie Müller.

www.mullerbook.nl