UTRECHT. De Syriërs die niet wegvluchten uit hun land, laten een mengsel van radeloosheid én hoop zien. Dat dubbele beeld neemt dr. A. J. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, mee na zijn bezoek aan Libanon het afgelopen weekend.
Plaisier sprak met vertegenwoordigers van kerken in het Midden-Oosten over de vraag hoe de toekomst van christenen in het Midden-Oosten eruitziet. Hij ontmoette een aantal christelijke vluchtelingen, die het gevoel hebben geen hulp te krijgen van de UNHCR. „Om voedselhulp te krijgen, moet je geregistreerd staan. Alleen vluchtelingen uit kampementen kunnen zich registreren, degenen die een kamer huren niet. Christenen voelen zich echter niet veilig in de kampen en zijn daardoor aangewezen op onbetaalbare kamers. Voor een kleine kamer met keuken wordt een bedrag gevraagd dat zelfs niet op te brengen is door hele dagen te werken. Christenen worden verder geïntimideerd door IS en andere fundamentalistische groepen. Geen wonder dat er weinig van de kerk overblijft. Je merkt dat duidelijk tijdens de bezoeken van afgelopen weekend.”
Toch is het niet alles wanhoop en uitzichtloosheid, constateerde Plaisier. „Je hoort soms bemoedigende verhalen van mensen die de aanwezigheid van Christus hebben ervaren in de meest moeilijke situaties. Dat is óók de werkelijkheid.”
Dr. Plaisier voerde vrijdag gesprekken in Beiroet, onder anderen met twee Syrische studenten die in Libanon geen echte toekomst zien omdat ze er niet kunnen werken, maar ook niet terug kunnen naar Syrië. Op zaterdag bezocht Plaisier projecten in de Bekaavallei. In Zahle runt de Syrisch-orthodoxe kerk een school waar ook Syrische vluchtelingen –onder wie moslims– onderwijs krijgen. Ook organiseren ze buitenschoolse activiteiten, op het gebied van onder meer muziek en theater.
In Libanon verblijven momenteel zo’n 1,1 miljoen vluchtelingen uit Syrië. Er zijn geen officiële kampen, vluchtelingen wonen in kleine kampementen of huren een kamer of een appartement.
Plaisier is onder de indruk van de verhalen. „Het is schrijnend dat deze mensen geen toekomst meer zien in het Midden-Oosten. Er heerst in het algemeen een klimaat van: als we weg kunnen, gaan we ook. Velen kúnnen echter niet weg en zijn gedwongen om te blijven. Mensen worden gelokt door de verhalen op Facebook en zien Europa als laatste doel. Ik kun hen geen ongelijk geven, want wat zou ik gedaan hebben? Maar duidelijk is dat de hulp er veel meer op gericht moet zijn om mensen in Syrië en omstreken te helpen.”
De Syriërs die Plaisier heeft gesproken, staan werkelijk verbaasd als ze horen dat zo veel vluchtelingen door diverse Europese landen binnengehaald worden. „Ze hebben er een dubbel gevoel bij”, aldus Plaisier. „Enerzijds begrijpen ze dat er humanitaire hulp geboden moeten worden en dat gastvrijheid nodig is, anderzijds is er ook bezorgdheid over degenen die met deze stroom meekomen. Er zitten ook mensen bij die christenen uit hun dorpen hebben weggejaagd.”
Van 27 september tot 4 oktober vraagt Kerk in Actie aandacht voor vluchtelingen wereldwijd. Tijdens deze actieweek roept Kerk in Actie kerken en donateurs op vluchtelingen te steunen. De PKN gaat proberen 1 miljoen euro in te zamelen voor vluchtelingen.
