HENDRIK-IDO-AMBACHT. Oekraïense kerken mogen voortaan scholen stichten. Dat deden ze allang, maar nu mag het officieel. Wat niet verandert, is dat de hoge kosten door de ouders met de hulp van buitenlandse sponsors moeten worden opgebracht.
De wetswijziging werd dinsdag door het parlement aanvaard. Dat een kerk geen school mocht stichten, is volgens een parlementariër een te strikte „post-Sovjetinterpretatie” van de scheiding van kerk en staat. In het onderwijs mogen ze best samen optrekken, vindt de volksvertegenwoordiging bij nader inzien.
De bestaande christelijke scholen werden officieel door één persoon gesticht, want dat mocht wel, zegt penningmeester N. A. van de Breevaart van de Stichting Ondersteuning Gereformeerd onderwijs in Oost-Europa (OGO), in Hendrik-Ido-Ambacht. „Zo werd de school in Zhitomir zo’n twintig jaar geleden door mijn schoonvader, ds. D. M. Vinogradsky, gesticht als zondagsschool. Later erkende het stadsbestuur die als volwaardige basisschool.”
Ook de vijf andere baptistenscholen hebben één „grondlegger”, van wie vaak het portret in de school hangt. „In de praktijk zijn het kerkscholen, waarin de kerkenraad grote invloed heeft. In Zhitomir ontwikkelt de school zich nu tot een stichting waaraan ook andere baptistengemeenten deelnemen, maar ook dan zie je dat de kerkbestuurders vaak ook de schoolbestuurders zijn. De situatie in charismatische groepen, die ook scholen hebben gesticht, ken ik minder goed.”
Hulp
Stichting OGO ontvangt van tijd tot tijd het verzoek om te helpen bij schoolstichting. „In de praktijk blijkt het plan vaak niet haalbaar. Het onderwijs kost veel geld. Dat wordt grotendeels door de ouders opgebracht. OGO zorgt er samen met andere sponsors voor dat een deel van het budget kan worden besteed aan onderwijs voor leerlingen met een beperking. De christelijke scholen hebben meer oog voor het individuele kind dan de staatsscholen. Ze vormen voor zorgleerlingen vaak een afzonderlijk klasje om hen binnen het christelijk onderwijs te kunnen houden.”
Het is niet het enige voorbeeld van de gedrevenheid van de leerkrachten om de christelijke waarden en normen over te dragen, zegt Van de Breevaart. „De identiteit klinkt in alle vakken door. Het is heel normaal dat tijdens een rekenles een Bijbelverhaal aan de orde wordt gesteld.”
Het wetsontwerp om kerken de mogelijkheid te geven om scholen te stichten, werd vorig jaar ingediend door de Oekraïense parlementariërs Pavlo Unguryan, Lilia Hrynevych en Victor Yelenskyy. Dinsdag stemde een ruime meerderheid van de volksvergadering voor het voorstel.
De afgelopen decennia werden christelijke scholen in Oekraïne regelmatig tegengewerkt door de overheid. Volgens RISU, een instantie die de situatie van religieuze minderheden in Oekraïne in kaart brengt, zijn er in het land tientallen christelijke scholen gesticht. Meestal zijn die instellingen officieel opgericht door individuele christenen of door liefdadigheidsinstanties. In de praktijk onderhouden veel scholen nauwe banden met kerken.
