Heringa schuldig aan hulp bij zelfdoding; geen straf
ZUTPHEN. De 71-jarige Albert Heringa die in 2008 zijn 99-jarige moeder aan haar vrijwillige levenseinde hielp, is schuldig verklaard zonder strafoplegging. Dat vonniste de rechtbank Zutphen dinsdag.
Het openbaar ministerie (OM) eiste vorige maand drie maanden voorwaardelijke celstraf met een proeftijd van twee jaar tegen Heringa uit Bennekom. Hulp bij zelfdoding zonder tussenkomst van een arts is strafbaar in Nederland. Er staat een maximumcelstraf van 3 jaar op.
Het OM acht bewezen dat Heringa in 2008 zijn 99-jarige moeder Moek heeft geholpen bij zelfdoding. Hij leverde tientallen pillen aan de vrouw. Moek wilde uit het leven stappen. Heringa maakte video-opnames van het innemen van de pillen. Er werd een tv-documentaire over de zaak gemaakt.
De huisarts die Moek in een tehuis in Ermelo had bezocht, toonde zich sceptisch over de euthanasiewens van de hoogbejaarde vrouw, aldus Heringa eerder. Dat Moek verbleef in een „religieuze omgeving”, maakte de kans van slagen op een euthanasieverzoek niet groter, betoogde hij. Het raadplegen van een andere arts was „niet echt een optie.” „Het is niet echt bij haar (Moek, red. op gekomen dat dit kon.”
Het openbaar ministerie neemt het Heringa kwalijk dat hij zijn licht niet heeft opgestoken bij meerdere artsen. Volgens het OM was de huisarts weliswaar terughoudend wat betreft euthanasie, maar deed ze de deur „niet helemaal dicht.”
Advocaat mr. W. Anker stelde eerder dat Heringa „een zorgplicht” voelde ten opzichte van Moek. „Hij zag haar lijden, haar wanhoop, haar pijn en haar machteloosheid. Heringa heeft een keuze gemaakt, handelend uit liefde. Hij heeft, kiezend uit onderling strijdende plichten en belangen, de zwaarstwegende laten voorgaan.” Moek had een „absolute doodswens.” „Haar wens was dat het stervensproces kort, vredig en pijnloos zou zijn.”
Reactie OM
Het Openbaar Ministerie (OM) herkent zich in belangrijke onderdelen van het vonnis van de rechtbank. „De rechtbank is immers, net als het OM, van oordeel dat hier sprake is van een strafbaar feit en een strafbare dader”, staat in een verklaring. „De rechtbank komt tot een andere conclusie wat betreft de strafoplegging. Het OM wil dit vonnis met name op dit punt nader bestuderen.”
Reactie NVVE
„Vrijspraak zou nog mooier geweest zijn, maar we zijn tevreden over dit vonnis.” Dat zei directeur Petra de Jong van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE).
„We hadden een voorwaardelijke straf verwacht”, aldus De Jong. „De rechter heeft in zijn overweging meegenomen dat een maatschappelijk debat gevoerd moet worden over dit onderwerp. De uitspraak voelt als een oproep aan de politiek in Den Haag”, zei De Jong.
Reactie Heringa
Albert Heringa is „blij noch opgelucht. De uitspraak voelt als een nog niet afgemaakt proces. Doordat ik schuldig ben bevonden zonder strafoplegging, blijft de strafbaarheid van dit handelen in stand. Daardoor kunnen mensen in eenzelfde situatie nog steeds niet transparant zijn.” Heringa zei het wel heerlijk te vinden dat hij vrij is, „maar ik heb een aanzet tot nieuwe wetgeving gemist in het vonnis”.
Heringa en zijn advocaat beraden zich nog op hoger beroep.
Reactie advocaat Anker
„De kou is een beetje uit de lucht, maar lang niet helemaal.” Dat zei raadsman Wim Anker dinsdagmiddag in Zutphen over het vonnis. Anker noemde het vonnis schuldig zonder straf positief, omdat de eis van het Openbaar Ministerie (3 maanden voorwaardelijke celstraf) volgens hem „hard” was. Maar hij was minder te spreken over de argumenten die de rechtbank gebruikte om tot het vonnis te komen. „Voor een groot deel theoretisch en cosmetisch” noemde hij dat.