ROTTERDAM. Iedere Nederlander wordt op 14 september in de gelegenheid gesteld koningin Beatrix te bedanken. Althans, dat was de bedoeling. Maar doordat de dag per ongeluk op Grote Verzoendag is gepland, kan de Joodse gemeenschap er niet bij zijn. „Dit raakt je in je Joods-zijn.”
Alle aandacht gaat uit naar de inhuldiging op 30 april, maar het Nationaal Comité Inhuldiging kijkt al verder. Op zaterdag 14 september zal er in Ahoy in Rotterdam een speciale dankbetuiging voor koningin Beatrix worden georganiseerd.
Pas na 30 april wordt er meer over het programma bekendgemaakt, maar de organisatie zegt nu al wel dat „diverse geledingen uit het Koninkrijk der Nederlanden” op een „culturele manier” vertegenwoordigd zijn die dag. Ook stelt het comité dat het programma bedoeld is om „alle Nederlanders in gezamenlijkheid” de kans te geven om koningin Beatrix te bedanken.
In de synagoge
Die bedoeling valt bij voorbaat in duigen. De geplande dag is Jom Kipoer, of Grote Verzoendag, de belangrijkste van alle Joodse gedenkdagen. Om die reden zullen er geen Joodse vertegenwoordigers aanwezig kunnen zijn, zegt opperrabbijn Binyomin Jacobs. „Voor een orthodoxe Jood is dat sowieso niet haalbaar, al was het maar omdat hij niet mag rijden op sabbat. Maar ik denk dat ook niet-orthodoxe Joden er moeite mee hebben. Bijna alle Joden respecteren de Grote Verzoendag. Je bent de hele dag in de synagoge.”
Opperrabbijn Jacobs zit dinsdag bij de inhuldiging van Willem-Alexander in de Nieuwe Kerk, waarvoor hij als vertegenwoordiger van de Joodse gemeenschap een uitnodiging kreeg. „Dat vind ik een enorme eer. We horen er kennelijk bij. Maar het tegenovergestelde gevoel krijg ik bij dit afscheid. Dat raakt je in je Joods-zijn.”
Volgens het nationaal comité is er voor 14 september gekozen op basis van onder meer de beschikbaarheid van Ahoy in Rotterdam en op basis van „agenda’s”, aldus een woordvoerder in NRC Handelsblad. Jacobs kan zich voorstellen hoe dat gaat. „De zondag kan niet. De vrijdag ook niet, vanwege de moslims. Laten we dan de zaterdag maar nemen.”
De kans lijkt klein dat de datum nog aangepast zal worden, omdat onder anderen artiesten al zijn geboekt.
Volgens de NRC zou de koningin inmiddels op de hoogte zijn gebracht van de teleurstelling in Joodse kring, die doorgaans juist erg Oranjegezind is.
Opperrabbijn Jacobs hoopt dat er nog een oplossing komt, al vraagt hij geen excuses. „Dit doet pijn, maar ik kan me niet voorstellen dat het moedwillig is gebeurd. Het confronteert mij met het feit dat we zo klein geworden zijn. Dan is het helaas logisch dat je over het hoofd wordt gezien.”