In Dubai wordt deze week een VN-top rond telecommunicatie en internet gehouden. Belangrijk thema: Wie is de baas van internet? Op nationaal niveau is die vraag al langer actueel. Vandaag: India.

Als geen ander land heeft India (1,2 miljard inwoners) geprofiteerd van de wereldwijde digitale revolutie, met zijn software-industrie en booming business in de outsourcingbranche. Het waren vooral de hoog opgeleiden die daarvan profiteerden. Nu de digitale revolutie in de gedaante van sociale media brede lagen van de bevolking bereikt, begint het spannend te worden.

De groei van internet in India is enorm. Het gebruik ervan ligt weliswaar op nog geen 10 procent van de bevolking, oftewel minder dan 121 miljoen burgers, maar het plafond is nog lang niet bereikt. Belangrijke motor achter het internet-gebruik in India is de economie. Er wordt gretig verhandeld, gekocht en verkocht via het web, en dat heeft weer van doen met de beruchte gebrekkige infrastructuur in het land. De Financial Times sprak onlangs van India’s „brick and mortar retailsector”, en wie zich daariets bij voorstelt ziet consumenten over hopen puin, afval en modderpoelen springen om bij een winkel te komen. Dan is kopen via internet een prachtig alternatief.

Indiërs wijzen verder op de nieuwe generatie landgenoten die het web hebben ontdekt als platform van debat, van uitwisseling van informatie en ideeën. Precies op dat terrein hapert de trein die vrij internet in India heet. Dat kan het best met een recent voorval worden aangegeven.

Op 17 november overleed op 86-jarige leeftijd Bal Thakeray, voorman van de militante hindoe-organisatie Shiv Sena, die van India een exclusieve hindoestaat wil maken. Thakeray stond bekend als moslimhater. Desondanks kreeg deze dubieuze politicus op 18 november in Bombay een staatscrematie waarbij het dagelijks leven in de miljoenenstad compleet tot stilstand kwam.

Toen twee meisjes, Shaheen Dhada en Renu Srinivasan, daarover op Facebook klaagden, waren de rapen gaar. Militante hindoes klaagden hen aan als godslasteraars, en korte tijd later zaten de twee tijdelijk vast op een politiebureau.

Ziehier de riskante zijde van een vrij internet in de Indiase context en dat bracht de Indiase regering er eind vorig jaar al toe om vertegenwoordigers van Facebook, Google, Yahoo en Microsoft op het matje te roepen en hen te manen „aanstootgevend materiaal” te weren. India staat ook in het rijtje landen dat de centrale controle op internet graag internationaal geregeld wil zien.

In eigen land introduceerde New Delhi richtlijnen waaraan internetbedrijven zich moeten houden. Tot verboden content behoort onder meer godslasterlijke, pornografische teksten en/of beelden.

Vage omschrijvingen, vonden critici. „Wie zal bepalen of iets wel of niet godslasterlijk is?” De heethoofden onder de hindoes hebben laten zien hoe zij met die criteria zullen omgaan. En ze zullen de politie graag daarbij helpen.