In Dubai begon maandag een VN-top rond telecommunicatie en internet. Belangrijk thema: Wie is de baas van internet? Op nationaal niveau is die vraag al langer actueel. Vandaag: Australië.

Toch waren het niet enkel autoritaire regimes die in het recente verleden overheidscontrole van het wereldwijde web nastreefden, integendeel. Een van de meest opvallendste voorbeelden is Australië, waar nota bene de Laborregering van Kevin Rudd zich jarenlang hard maakte voor een landelijk opgelegde filtering van internet.

Het plan stond bekend als ”Mandatory ISP Level Filtering”, waarbij een bestaande lijst van dubieuze en voor de volksgezondheid schadelijke sites –bekend als Refused Classification Content (RC)– zou worden gehanteerd om vast te stellen wat wel en wat niet gefilterd moest worden. Drijvende kracht achter het plan was minister van Informatie Stephen Conroy.

Al tijdens de verkiezingscampagne van 2007 kwam Labor met het plan om internet tot een „veiligere plek voor kinderen” te maken, en wel door internetproviders (ISP’s) te verplichten met een blacklist (zwarte lijst) van te filteren websites te werken. Deze blacklist was gebaseerd op de hierboven genoemde lijst (RC). „Laten we ervoor zorgen”, aldus Conroy, „dat onze kinderen niet worden geconfronteerd met vunzigheid als kinderporno, bestialiteit, extreem geweld en verkrachtingsscènes.”

Toen de regering eind 2009 met het plan naar buiten kwam, waren de rapen gaar. Er volgde een verhitte discussie binnen en buiten de regeringsgebouwen over de vraag of de overheid zoiets „inperkends” mocht ondernemen. Zo zouden „nuttige” websites over euthanasie, over het goed gebruik van heroïnespuiten, over homorechten, maar ook die over de achtergronden van terrorisme als verboden sites onbereikbaar worden.

Verder werd geklaagd over een „trager net” als gevolg van de filterprocedures, en over het „creëren van valse zekerheid”, omdat slimmeriken toch wel toegang zouden weten te krijgen.

Venijnig is het rapport van een drietal onderzoekers uit 2010 onder de titel ”Untangling the net, the scope of content caught by mandatory internet filtering”, dat over de genoemde bezwaren een academisch sausje giet. Gedwongen filtering, zo stellen zij, zal Australië vervreemden van alle westerse liberale democratieën, die hebben gekozen voor zelfregulering.

Conroy liet het er niet bij zitten en wees erop dat zijn filters „100 procent precies” waren en dat uit tests was gebleken dat er geen gevolgen waren voor de snelheid van internet. „Is internet dan zo’n bijzondere creatie dat er geen enkele controlerende wet op van toepassing mag zijn?” vroeg hij zich hardop af. De minister zei te vrezen voor een wildwest op het net. „Ik geloof in een beschaafde samenleving, ook op internet.”

Fervent voorstander van Conroys plan waren de vertegenwoordigers van de Australian Christian Lobby (ACL), een uitgesproken prolife- en profamilyorganisatie.

Toen Conroy zijn plan in de zomer van 2010 terugtrok vanwege gebrek aan politieke steun, reageerde de ACL furieus. ACL-kopstuk Lyle Shelton wees er verbitterd op dat ongewenst RC-materiaal –dat nota bene door de Australische wetgever zelf als zodanig was bestempeld– blijvend de huis- en kinderkamers kan blijven binnenstromen.

Helemaal vrij zou internet niet zijn: de verplichte lijst van te verbieden content zou zich beperkten tot een door Interpol opgestelde lijst. Verder bleef filtering een zaak van vrijwilligheid.