Verschillende instellingen die opiniepeilingen maken, menen dat er meer aandacht zou moeten zijn voor de toelichting bij die peiling. Daarin staat doorgaans vermeld dat er een foutmarge is, wanneer het onderzoek is uitgevoerd en hoe groot de onderzoeksgroep was. „Bovendien maken wij altijd duidelijk dat de peiling een weergave is van een mening op dat moment, en niet een prognose of een voorspelling van de verkiezingsuitslag”, legt Kanne uit.

„Maar het is de vraag of media daar correct mee om gaan”, vervolgt een woordvoerster van Synovate, de instantie die verantwoordelijk is voor de Politieke Barometer. „En niet alleen de media, maar ook politici en partijen. Wij geven de beperking aan, maar mensen kunnen daar zelf mee aan de slag.”

„Het gevolg is dat kranten koppen dat de peilingen er naast zaten. Dat is ons lot, maar het is geen journalistiek”, meent Kanne. De peilers zijn het erover eens dat als de media de kanttekeningen bij en voorwaarden aan een peiling duidelijk zouden vermelden, dat ook de kiezer dat zou begrijpen.

„Kijk, een peiling is een ‘self-denying phophecy’. De voorspelling beïnvloedt hoe mensen stemmen. Kiezers kijken naar de inhoud, maar zijn ook slim genoeg om bijvoorbeeld strategisch op de tweede partij van hun voorkeur te stemmen. Ze gebruiken de peilingen daarvoor als informatie”, aldus Kanne. „De peilingen zaten dit keer bovendien zo dicht bij elkaar, dat je ons nooit kan verwijten dat we geen goed werk hebben geleverd.”

Daarmee besluit ook de woordvoerster van Synovate. „We leveren goede kwaliteit, doen goed veldwerk en geven een goede weergave. De trends zag je al een tijd lang terug in de peiling en ze werden alleen maar groter in de definitieve uitslag. Maar we moeten iedereen blijven voorlichten over hoe een peiling werkt.”