In westerse media werd Kim vaak neergezet als een karikatuur met een grote passie voor vrouwen, cognac en de filmwereld. Hij zou zijn geringe lengte hebben gecompenseerd door een wijd uitstaand kapsel en schoenen met plateauzolen. Maar kenners van Noord-Korea noemden dat een verkeerd beeld. De voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright zei na een ontmoeting dat Kim „zeer goed geïnformeerd was en zeker niet aan waandenkbeelden leed.”

Volgens de Noord-Koreaanse propaganda was Kim in februari 1942 geboren. Voor een oude man die de heilige berg Paekdu beklom zou plotseling een zwaluw zijn verschenen die aankondigde dat een verbazingwekkende generaal geboren zou worden.

Over de vroege jeugd van Kim is weinig bekend. Hij studeerde in 1964 af en begon daarna aan een opmars in de Koreaanse Arbeiderspartij van zijn vader Kim Il-Sung.

In de jaren tachtig zou hij achter enkele bloedige incidenten hebben gezeten zoals de ontploffing in 1987 van een Zuid-Koreaans verkeersvliegtuig. Die ramp kostte 115 mensen het leven. In 1994 volgde hij zijn vader op als leider van Noord-Korea.

Zijn stalinistisch bewind wordt door velen beschouwd als harteloos. In de jaren negentig stierven naar schatting 1 miljoen mensen de hongerdood, maar hij vond toch geld om het leger te versterken. Regelmatig zijn er incidenten met Zuid-Korea. Het atoomprogramma leidde tot allerlei sancties. Vele inwoners verdwijnen in gevangenkampen, terwijl persoonsverheerlijking van de leider en zijn vader verplicht is.

Noord-Koreaanse staatsmedia geven namelijk hoog op van zijn kwaliteiten. Zo zou Kim bij zijn eerste partijtje golf 11 holes-in-one hebben geslagen, wat zelfs Tiger Woods niet was gelukt. Het staatshoofd zou ook telefoonnummers van alle arbeiders kennen, dankzij een fabuleus geheugen.

Maar in werkelijkheid kwakkelde Kim Jong-il met zijn gezondheid. In augustus 2008 kreeg hij een beroerte. De kanker aan zijn alvleesklier, een van de ernstigste vormen van kanker, zou toen ook zijn ontdekt. Publieke optredens waren sindsdien zeldzaam.

Kim Jong-il zou in de eerste helft van 2009 zijn derde en jongste zoon hebben aangewezen als zijn opvolger. De oudste zoon vergooide zijn kansen op het dictatorschap in 2001 door met een vals paspoort stiekem naar Japan te gaan. Kim Jong-il zou zijn middelste zoon te verwijfd hebben gevonden voor de functie.