Chandio (44), afgestudeerd econome, is vrijwel dagelijks op de dijkjes en in de tentenkampen te vinden, de plaatsen waar de slachtoffers van de watersnood hun toevlucht hebben gezocht. Als een generaal loopt ze er rond, aanwijzingen gevend, schouderklopjes uitdelend. Of foeterend op de gebrekkige hulpverlening door de overheid. „Mijn bloeddruk is veel te hoog, ik moet oppassen”, zegt ze met een glimlach. „Af en toe heb ik slapeloze nachten van alle zorgen die op me afkomen.”

Nu is het ene slachtoffer het andere niet en dat geldt zeker in een gebied als de Punjab, waar grote verschillen bestaan tussen mensen qua rijkdom, status en macht. Zahida weet het zeker: de werkelijke gedupeerden van deze ramp zijn de vrouwen en meisjes. Ze zijn niet alleen arm, net als de mannen en jongens, maar worden ook nog eens achtergesteld door diezelfde mannen.

Vanbuiten zie je het niet aan hen, maar Zahida kan het iedereen verzekeren: bloednerveus zijn ze, de vrouwen en meisje die op de dijken en in de tentenkampen zitten, verjaagd van de plek waar ze in deze samenleving geacht worden veilig te zijn: hun huisje. En dat is nog niet eens het ergste. De echte zorgen ontstaan rond vragen als: hoe overleef ik als zwangere vrouw een wekenlang verblijf in de buitenlucht, bivakkerend op een dijk, of in een smerig tentenkamp? Hoe kom ik aan mijn rust? Aan voldoende eten? En wat gebeurt er straks als ik moet bevallen?

En dan is er nog het toiletprobleem. De vrouwen hebben in hun dorpjes vaste plekken in het veld waar ze hun behoefte doen. Uiteraard zorgvuldig uitgekozen en op afstand van de mannen. Maar waar moeten ze heen nu de hele omgeving onder water staat? „Het zal al die mannen wat interesseren”, snoeft Zahida, als ze in een tentenkamp nergens latrines aantreft. „Daardoor moeten de vrouwen en meisjes nog verder lopen om een plekje te vinden”. Wat dat betekent voor het groeiende aantal vrouwen met diarree, laat zich raden. En wie daarbij ook nog eens bedenkt dat de meesten maar één stel kleren hebben, beseft met welke onhygiënische toestanden deze vrouwen te maken krijgen. Water is doorgaans maar beperkt beschikbaar en zeep staat sowieso met stip op nummer een op de lijst van ontbrekende spullen.

Ook als Zahida thuis is, weten de vrouwen haar te vinden. Zo houdt ze samen met verleegkundige Fazeelat Gahan, iedere dag spreekuur. Haar huis staat midden in het water, maar door er in allerijl een dijkje omheen te leggen, hebben enkele dorpsbewoners kunnen voorkomen dat het zou volstromen.

Als we op een middag bij haar huis zijn, druppelen de vrouwen en meisjes stilletjes binnen, totdat er een groep van zo’n tien personen is gevormd. Een van hen zit onder de schurft, een andere vrouw heeft een fikse beenwond. Aan enkele anderen is te zien dat ze een baby verwachten. Verpleegster Fazeelat klaagt over het schrijnende tekort aan medicijnen, waardoor ze vaak weinig voor de vrouwen kan doen.

Intussen vinden de landheren en politici in deze regio het maar niks wat Zahida doet. Ze zien haar als een onruststoker die van slaafse onderdanen opstandige feministen wil maken, die de eeuwenoude sociale orde gaan verstoren. Vooral toen ze een schooltje voor meisjes begon, konden ze haar bloed wel drinken.

En daarom hoopt ze er vurig op dat er vanwege deze watersnoodramp veel internationale hulporganisaties hierheen komen en dat ze zullen blijven. Om schooltjes op te zetten, leerkrachten aan te stellen. „Als die landheren dat niet willen doen, dan moet het maar zo.”

RD-journalist Ab Jansen en fotograaf Jaco Klamer doen vanuit Pakistan verslag van de watersnoodramp. Vandaag het laatste artikel in de serie: Zahida.