Bush is overigens zelf de grootste tegenstander van het in Den Haag gevestigde Internationale Strafhof, dat juist is opgericht om oorlogsmisdaden te berechten. De VS heeft het oprichtingsverdrag van dit hof niet getekend en het sluit met afzonderlijke landen akkoorden om te voorkomen dat Amerikaanse militairen aan Den Haag uitgeleverd kunnen worden.

Bush denkt dat er nog altijd een „kleine kans” is dat Irak vreedzaam kan worden ontwapend. Dat zei de woordvoerder van het Witte Huis, Ari Fleischer, dinsdag in Washington. „De president heeft de hoop nog niet opgegeven.”

Canada heeft dinsdag een compromisvoorstel inzake Irak verspreid onder de leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. In het voorstel krijgt Bagdad tot 28 maart de tijd om aan de ontwapeningseisen te voldoen of rekening te houden met een oorlog.

In het document, waaruit het Britse persbureau Reuters citeerde, stelt Canada voor dat het hoofd van de wapeninspecteurs Hans Blix vrijdag de belangrijkste aspecten van ontwapening opgeeft, die Bagdad nog te doen staan. De inspecteurs zouden op 28 maart in de raad moeten verklaren of Irak daaraan heeft voldaan.

Als de inspecteurs dan melden dat Irak er nog steeds onderuit probeert te komen, „zouden alle nodige middelen kunnen worden gebruikt om Irak tot medewerking te dwingen.” Maar als de inspecteurs van „wezenlijke medewerking van Irak” melding maken, zou een indringender systeem van inspecties moeten worden ingevoerd.

Het Canadese voorstel verlegt de datum voor eventueel gebruik van geweld tegen Irak dat de Verenigde Staten hebben gepland. Die zijn klaar voor een aanval voordat eind maart de zomerse hitte in Irak begint.

De Canadese minister van Buitenlandse Zaken Bill Graham zei tegen CBC-televisie in Ottawa dat zijn land ervoor waakt de rol die Canada wil spelen in het conflict te overdrijven. „We proberen alleen anderen te helpen de kloof te overbruggen. Wij zijn geen lid van de Veiligheidsraad”, legde hij uit.

De Duitse bondskanselier Gerhard Schröder zou woensdag in Moskou de Russische president Vladimir Poetin over de kwestie Irak spreken. Frankrijk, Duitsland en Rusland hebben maandag de rijen gesloten om te voorkomen dat de VS en Groot-Brittannië in de Veiligheidsraad een aanval kunnen rechtvaardigen met behulp van een nieuwe resolutie. Ze zullen zich gezamenlijk inspannen om Irak langs vreedzame weg tot de geëiste ontwapening te dwingen. De drie doen daarom tegenvoorstellen in de Veiligheidsraad.

De Britse premier Blair heeft dinsdag in het Britse parlement zijn harde lijn tegenover Bagdad verdedigd. Vooral de conservatieve oppositie steunt die. Een deel van Blairs eigen Labour en de Liberale Democraten verzetten zich tegen een aanval op Irak.

Blair deed de diplomatieke initiatieven van Frankrijk en Duitsland af als „absurd.” Het is volgens hem onzin te denken dat wapeninspecteurs verboden wapens kunnen vinden in Irak zonder medewerking van de Iraakse autoriteiten.

Irak is sinds de mislukte inlijving van Koeweit in 1990 verplicht zich controleerbaar te ontdoen van massavernietigingswapens en langeafstandsraketten. Bagdad stelt dat het dergelijke wapens niet meer heeft. Washington en Londen bezweren dat Irak wapens verbergt.

Bulgarije heeft als niet-permanent lid van de VN-Veiligheidsraad nog geen steun uitgesproken voor de resolutie die Groot-Brittannië maandag mede namens de Verenigde Staten en Spanje heeft ingediend. Ook over steun aan het tegenvoorstel van Frankrijk, Duitsland en Rusland heeft het Oost-Europese land zich nog niet uitgesproken.

Bulgarije werd de laatste weken steeds gezien als een van de zekere voorstemmers voor een Brits-Amerikaanse resolutie.

„Het ontwerp voor een nieuwe Irak-resolutie en het Franse voorstel voor een oplossing van het conflict moeten zorgvuldig door de Bulgaarse autoriteiten worden bestudeerd”, verklaarde president Georgi Parvanov dinsdag. „Alle mogelijkheden moeten zorgvuldig worden geanalyseerd en de voor- en nadelen van beide benaderingen moeten worden ingeschat.”

De Bulgaarse politiek moet het eens zijn met de beslissing, die „in dialoog met alle partners, vooral de Europese Unie” moet worden genomen, stelde de president van het land dat in 2007 hoopt toe te treden tot de EU. Hij vindt het bovendien van belang dat de eenheid binnen de Verenigde Naties, de NAVO en de EU bewaard blijft.

Ook een woordvoerder van het Bulgaarse ministerie van Buitenlandse Zaken stelde dinsdag dat alle opties nog open zijn. Hij zei echter wel dat Bulgarije een van de landen is die ziet dat Irak „ernstige schendingen” pleegt.

Nederland meent dat de ontwerpresolutie van de Amerikanen en Britten de druk verhoogt op de Iraakse leider Saddam Hussein om te ontwapenen. „Dat is een positieve ontwikkeling, want de druk op Irak moet hoog blijven. De resolutie is daar een middel voor”, zei de woordvoerder van minister De Hoop Scheffer van Buitenlandse Zaken dinsdag.

Ook in het Frans-Duitse memorandum zit een element van druk op Irak. Het kabinet wil nu nog geen voorkeur uitspreken voor de Amerikaans-Britse conceptresolutie of voor het Frans-Duitse memorandum.

„Wij hoeven niet te kiezen, want we zitten niet in de Veiligheidsraad. We hoeven dus niet echt hoog van de toren te blazen. We wachten de volgende rapportage op 7 maart van dr. Blix af. De hoop is gevestigd op eenheid in de Veiligheidsraad”, aldus de woordvoerder van De Hoop Scheffer.