Het is een zorgwekkende ontwikkeling. Jaar na jaar stijgt het aantal jongeren dat een verzoek indient tot levensbeëindiging. Tussen 2012 en 2021 klopten niet minder dan 353 jongeren onder de 24 jaar aan bij het Expertisecentrum Euthanasie (EE) met een verzoek tot euthanasie, zo blijkt uit recent onderzoek van 113 Zelfmoordpreventie en EE.

Dat zijn ruim 350 jonge mensen –vaak getekend door diepe pijn en worstelingen– die roepen om hulp. Deze jongeren kampen met psychische diagnoses, ondernemen soms meerdere pogingen tot suïcide of hebben jaren van onbevredigende behandelingen achter zich liggen. Het zijn tieners en twintigers die murw geslagen door het leven uiteindelijk een uitweg zoeken in de dood.

Van deze aanvragen resulteerden er ‘slechts’ twaalf in daadwerkelijke euthanasie. Opvallend is dat bijna de helft van de verzoeken door de jongeren zelf weer werd ingetrokken. Misschien omdat de complexiteit van het euthanasieproces hen afschrikte. Mogelijk ook omdat deze jonge mensen weer perspectief vonden in het leven. Hoe dan ook, de wens tot levensbeëindiging bleek in een deel van de gevallen niet onomkeerbaar.

Onderzoeker Lizanne Schweren van 113 Zelfmoordpreventie wijst naar aanleiding van de studie terecht op de relatie tussen de aandacht die er is in de media voor euthanasie en de stijging van het aantal verzoeken voor hulp bij zelfdoding. Steeds wanneer euthanasie aan bod komt in documentaires, televisieprogramma’s of nieuwsitems ziet het EE een piek in het aantal aanvragen. Dat is geen toevalligheid.

Positieve beeldvorming rondom euthanasie kan bij kwetsbare jongeren de indruk wekken dat een zelfgekozen dood een goede en logische oplossing is voor psychisch lijden. Dat legt een grote verantwoordelijkheid bij zowel media als maatschappij om uiterst zorgvuldig te spreken over dit onderwerp. Wanneer euthanasie immers wordt gepresenteerd als een geaccepteerd antwoord op ondraaglijk lijden, kan dit jongeren het idee geven dat hun worsteling geen ander einde kent dan de dood. Dat is een hopeloze boodschap.

De cijfers van 113 en EE laten een diepe crisis zien. Jongeren groeien op in een wereld waarin onzekerheid en angst overheersen: oorlogsdreiging, instabiele relaties, woningnood en een ontoereikend psychiatrisch zorgsysteem. Zonder hoop op God Die kracht en perspectief geeft en Die alles in Zijn hand houdt, kan het leven dan inderdaad een zware last worden.

Lijden is niet eenvoudig op te lossen en psychisch lijden al helemaal niet. Jongeren die worstelen met psychische pijn zoeken ook geen snelle oplossingen voor hun complexe vragen. Wat zij wel nodig hebben is een samenleving die hun perspectief biedt en ruimte om het lijden te dragen – zonder hen te verwijzen naar de dood als enige uitweg.

Denk je aan zelfdoding? Neem 24/7 anoniem en gratis contact op met 0800-0113 of chat op 113.nl.