Maatschappelijke organisaties die de klimaattop in Bakoe volgen, vinden dat er tot nu toe te weinig schot zit in de onderhandelingen. Toch houden ze de hoop erin dat het in de laatste dagen van COP29 tot concrete resultaten komt.
„Geen van de partijen wil dat deze COP mislukt”, zegt Hilde Stroot van Oxfam Novib. De eerste week verliep volgens haar „redelijk desastreus”, maar ze sluit een stroomversnelling zeker niet uit.
Ook voorzitter Dieuwertje Wallaart van de Jonge Klimaatbeweging zegt dat het de komende dagen „erop of eronder” is. „Tot nu toe gaan de onderhandelingen te traag, maar je voelt hier wel dat er een eindsprint aan zit te komen”, laat ze weten. „We hopen dat de EU nu leiderschap zal tonen en ook gaat leveren op financiering.”
Om de onderhandelingen open te breken, is het volgens beiden belangrijk dat er snel duidelijkheid komt over het belangrijkste onderwerp: geld voor armere landen om mee te doen aan de energietransitie en beter voorbereid te zijn op de ernstigste gevolgen van klimaatverandering. „Zolang die duidelijkheid er niet is, worden ook andere onderwerpen gegijzeld”, zegt Stroot.
Ontwikkelingslanden willen pas afspraken maken over het verder verlagen van de CO2-uitstoot, als ze de zekerheid hebben dat ze hulp krijgen. „Dat snap ik heel goed”, zegt de COP-volger van Oxfam. Ze wijst erop dat zuidelijke landen kampen met hoge schulden, amper bijdragen aan de opwarming van de aarde en veelal afhankelijk zijn van inkomsten uit olie en gas.
Officieel is het nergens bevestigd, maar in de wandelgangen zingt een bedrag van 200 tot 300 miljard dollar rond. Dat is fors meer dan de huidige afspraak van 100 miljard per jaar. Wallaart noemt het bedrag echter „veel te laag”. Landen die de hulp nodig hebben, zeggen dat het minimaal een biljoen (duizend miljard) moet zijn.
Een zorg van diverse organisaties is dat landen te zwakke afspraken zullen maken over het verhandelen van koolstofkredieten. Het idee is dat landen en bedrijven door het kopen van die kredieten elders ter wereld de CO2-uitstoot verlagen. Diverse waarnemers vrezen een onbetrouwbaar systeem, dat de uitstoot niet echt laat dalen. „We zijn bezorgd dat Nederland een slap akkoord over CO2-compensatie steunt, wat het klimaatakkoord en doel van 1,5 graad dreigt te ondermijnen”, zegt Maarten de Zeeuw van Greenpeace. De organisaties hebben hun zorgen gedeeld met klimaatminister Sophie Hermans, die hierover onderhandelt namens de EU.