Zo presenteert de Faculteit Jean Calvin in Aix-en-Provence zichzelf op haar website. De Faculté Jean Calvin (FJC) startte in 1974 en viert deze week haar 50-jarig jubileum. Deze zaterdag vinden op de campus allerlei festiviteiten plaats, met lezingen van huidige en emeriti hoogleraren, en buitenlandse gasten uit onder andere Nederland.

Bij de oprichting van de faculteit in 1974 klonk het: „De laatste kans voor het kwijnend calvinisme in Frankrijk” en nu gaat het over het „laatste bolwerk van het Franse calvinisme”. Wat maakt deze vijftigjarige Faculteit Jean Calvin zo uniek?

„Het unieke van de Faculté Jean Calvin kun je alleen begrijpen vanuit de Franse geschiedenis en de Franse context”, zegt drs. Jean-Philippe Bru, de huidige decaan en hoogleraar praktische theologie van de FJC. „Het woord ”réformé” (gereformeerd) betekent in Frankrijk niet hetzelfde als in Nederland. Réformé wordt hier geassocieerd met ”vrijzinnig” en moderniteit. Daarom voegen wij aan ”gereformeerd” altijd ”évangélique” (evangelisch) toe. Bij de ingang staat ”Institut de theologie protestante et évangélique”. In het Calvijnjaar 2009 werd de naam Faculté Libre de Théologie Réformée (FLTR) veranderd in Faculté Jean Calvin (FJC).”

De Fransman Jean-Philippe Bru (1965) is een oud-student. Toen hij na zijn middelbareschooltijd een roeping  tot predikant ervoer, dacht hij eerst aan Montpellier. Tijdens een kennismakingsdag in de Zuid-Franse stad haalde een hoogleraar echter de goddelijke autoriteit van de Schrift onderuit, zodat Jean-Philippe voor de enige degelijk gereformeerde Franse theologieopleiding koos: Aix-en-Provence. Jean-Philippe onderbrak zijn studie en ging voor vier jaar als zendingswerker naar een baptistenkerk in Roemenië. Getrouwd met de Roemeense Dana kwam hij terug in Aix en rondde er in 2000 zijn predikantsopleiding af, waarna hij enkele gemeenten diende.

Jean-Philippe Bru, die nooit promoveerde, werd in 2012 hoogleraar praktische theologie aan de FJC. Sinds 2022 is hij decaan van de faculteit.

Waarin onderscheidt zich de Faculté Jean Calvin?

Bru: „Dat is de combinatie van ”protestants” en ”evangelisch”, een gelukkig huwelijk tussen gereformeerd en evangelisch. Ik spreek ook graag van neo-evangelisch en neocalvinistisch, omdat de gedachte van Abraham Kuyper dat iedere vierkante millimeter onder de heerschappij van Christus behoort te vallen, mij aanspreekt. Omdat ik niet fundamentalistisch ben, zou ik me liever neo-evangelisch  noemen, omdat ik opensta voor en in gesprek wil zijn met de hedendaagse Franse cultuur, omdat ik meen ook antwoorden voor de moderne mens te hebben.”

Hoe geeft u als decaan leiding aan de faculteit?

„Franse christenen zijn gewend als kleine minderheid in een uiterst geseculariseerd land te leven. Dat is een situatie die te vergelijken is met die van de eerste christenen. Het theologieonderwijs aan de Faculteit Jean Calvin zal nog meer vraaggericht moeten worden door nog meer in te spelen op de vragen en noden van christenen en kerken in een samenleving die in toenemende mate een heidens karakter vertoont, zoals in Frankrijk is te merken. Het aantal nieuwe inschrijvingen is bemoedigend hoog. Het is opmerkelijk hoeveel evangelische christenen juist naar de FJC komen, omdat zij aanvoelen dat de traditie van gereformeerde theologiebeoefening in geactualiseerde vorm antwoorden geeft op de diepste levensvragen van de moderne mens. Ook vanuit de overzeese gebieden (de voormalige Franse koloniën) komen veel studenten. Als decaan hoef ik niet als een politieagent te waken over het gereformeerde karakter. Alle docenten zijn daarvan overtuigd en geven vanuit die confessionele basis onderwijs.”