BBB-minister moet aan de bak met natuurherstelplan
De Europese natuurherstelwet komt er toch. Europese milieuministers stemden voor. De wet betekent winst voor de natuur. Ondertussen zien boeren de bui al hangen.
Wat is de natuurherstelwet?
Deze Europese wet is onderdeel van de Green Deal waaronder allerlei klimaat- en milieumaatregelen vallen. De wet komt oorspronkelijk uit de koker van voormalig Eurocommissaris Frans Timmermans. De natuurherstelwet richt zich vooral op het beschermen van de soortenrijkdom (biodiversiteit). „De natuur is ziek, de natuurherstelwet is het medicijn”, zei Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius (Milieu) ooit.
Welke doelen bevat de wet?
Elk land moet voor 2030 met een plan voor natuurherstel komen. Het plan moet gaan over 30 procent van de eigen natuurgebieden die in slechte staat zijn. In 2050 dient er voor 90 procent van de gebieden een herstelplan te zijn. De wet is –mede door boerenprotesten– flink afgezwakt. Zo draait het niet langer om hoeveel natuur lidstaten precies herstellen, maar om de maatregelen die ze invoeren.
Het gaat toch al veel langer over de natuurherstelwet?
Het maken van Europese wetten duurt lang en is complex. In juni 2022 kwam de Europese Commissie –het equivalent van ons kabinet– met de conceptwet. In de jaren daarna passeerde deze diverse keren het Europees Parlement. Het concept werd fel bediscussieerd. Het laatste woord was maandag echter aan de Raad van de EU, met daarin alle Europese milieuministers.
Hoe belangrijk is deze wet voor de natuur?
Met de natuur in Europa gaat het niet zo best . Zo’n 80 procent van de natuurgebieden staat er slecht voor, bleek in 2020 uit een rapport van het Europees milieuagentschap. Dit komt onder meer door vervuiling, intensivering van de landbouw, verstedelijking en klimaatverandering.
Wereldwijd dreigen een miljoen planten- en diersoorten uit te sterven. Daarom sloten 185 landen in december 2022 een biodiversiteitsakkoord in Montreal om de teruggang van soorten te stoppen. De natuurherstelwet is in lijn met dat akkoord.
De biodiversiteit op aarde is cruciaal voor de mensheid. De Amerikaanse bioloog Paul Ehrlich vergeleek het verlies van soorten eens met het verwijderen van de klinknagels uit de vleugels van een vliegtuig. Het vliegtuig blijft nog wel een poosje doorvliegen, maar uiteindelijk is een crash onvermijdelijk.
„De natuur is ziek, de natuurherstelwet is het medicijn” - Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius (Milieu)
Wat gaat de landbouw hiervan merken?
Voor landbouwgebieden staan er ook doelen in de wet. Graslanden zullen met meer oog voor planten en dieren worden aangelegd. Dat is in weerwil van een andere trend. Boeren zaaien hun weides niet zelden in met Engels raaigras. De grassoort is zeer eiwitrijk voor het vee, maar levert een monotone woestijn op voor insecten.
Om de soortenrijkdom in landbouwgebieden te verhogen moeten landen op twee van de volgende drie graadmeters vooruitgang boeken:
Het aantal vlinders op graslanden.
Het areaal met landschapselementen die bijdragen aan een hoge biodiversiteit.
De voorraad koolstof die opgeslagen zit in akkerland.
Lidstaten zullen ook inspanningen gaan leveren om de neergang van het aantal akkervogels te stoppen.
Waarover rept de wet nog meer?
De wet bevat meer doelen. Zo dient 30 procent van de drooggelegde veengebieden in 2030 te zijn hersteld (lees: vernat). Op die manier komen er namelijk veel minder broeikasgassen vrij uit de bodem. Verder worden er 3 miljard extra bomen geplant. Ook mogen steden niet minder groen worden in vergelijking met 2021.
Wat betekent de wet voor het nieuwe kabinet?
Met name de BBB zal hierover kopzorgen hebben. De partij juichte in maart nog toen de wet in de ijskast leek te belanden. Nu moet de BBB-minister zelf aan de bak om een nationaal natuurherstelplan te gaan maken. Een plan dat zeker gevolgen zal hebben voor de landbouw.
