Het is onduidelijk of de strengere eisen die het kabinet wil stellen aan gastouders nodig zijn om de kwaliteit van deze vorm van opvang te verbeteren. In een advies aan demissionair minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) schrijft het Adviescollege Toetsing Regeldruk dat het vooral om „papieren maatregelen” gaat die zij voorstelt. Wat deze ingrepen precies moeten bereiken, is evenmin duidelijk.
Het kabinet maakt zich al langer zorgen over de kwaliteit van gastouderopvang. Gastouders vangen enkele jonge kinderen vaak thuis op. Kinderen krijgen bij gastouders volgens Van Gennip de beste maar ook de slechtste opvang: ruim een op de vijf gastouders biedt opvang van lage of zeer lage pedagogische kwaliteit.
Volgens de nieuwe eisen moeten gastouders dan ook aan ‘pedagogische basisdoelen’ voldoen, met focus op emotionele veiligheid en het werken aan sociale kwaliteiten. Gastouders moeten zich daarnaast laten coachen.
Volgens het ATR is onduidelijk of deze ingrepen wel echt gaan werken en wat het precieze doel is. „Ook is niet onderzocht of zij in staat zullen zijn een goede uitvoering te geven aan de aanvullende eisen.” Mogelijk werken de eisen zelfs averechts, omdat gastouders kunnen afhaken. Er moet verder onderzocht worden „wat echt kan werken”, vindt ATR.
Het Adviescollege ziet een „positieve trend”, waarbij gastouders de laatste tijd juist werken aan professionalisering en betere opvang bieden. Die trend „maakt dat wettelijke maatregelen mogelijk op dit moment nog niet noodzakelijk zijn”.
Dit alles terwijl de eisen gastouders bij elkaar wel jaarlijks miljoenen extra kosten, aldus het ATR.