PKN: Blijf de ander als mens zien in oorlog in en rondom Gaza
De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft op Goede Vrijdag een verklaring uitgebracht in het kader van de oorlog in en rondom Gaza. ”Politieke loopgraven staan oplossingen en noodhulp Palestina en Israël in de weg” luidt de kop erboven.
Sinds de „barbaarse aanslagen van Hamas in oktober vorig jaar en de naar aanleiding daarvan opgelaaide oorlog” krijgt de PKN „veel uiteenlopende vragen en oproepen om partij te kiezen”, schrijft ze op haar website. „Dat varieert van „noodhulp aan Gaza betekent steun aan de vijanden van Israël” tot „veroordeel de genocide”.”
Voor de PKN is echter „helder dat het nooit een kwestie van ”kiezen tussen partijen” kan zijn, maar dat het een blijvende zoektocht is hoe vrede en humaniteit gediend kunnen worden.”
De Protestantse Kerk is geroepen tot onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël, „maar dat is expliciet niet hetzelfde als de staat Israël, laat staan de Israëlische regering”, aldus de verklaring, die ondertekend is door scriba dr. R. (René) de Reuver en Jurjen de Groot, directeur van Kerk in Actie. „Kern van de verbondenheid is dat het christelijk geloof niet denkbaar is zonder joodse wortels en dat de kerk geroepen is tot gesprek met het jodendom. De Protestantse Kerk ziet (volken)recht en in internationale verdragen omschreven mensenrechten als het primaire oriëntatiepunt voor de oplossing van het Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict. Een gebruik van religieuze argumenten om grondgebied te claimen, bijvoorbeeld vanuit een visie op ”Groot-Israël”, blijft de kerk afwijzen – of zo’n claim nu op joods-zionistische, christen-zionistische of ook islamistische uitgangspunten berust.”
„De wederzijdse haat en onbegrip, het gepolariseerde debat en het vijanddenken -zowel daar als hier-, staan oplossingen en noodhulp in de weg, met alle gevolgen van dien”, gaat de verklaring verder. „Voor het afwenden van een humanitaire ramp, is humaniteit nodig." Met een verwijzing naar het gedachtegoed van de filosoof Emmanuel Levinas: „We moeten ”de Ander” altijd als mens blijven zien. Als kerk leren we dit verstaan vanuit Bijbelse grondwaarden. Juist met Pasen staan we erbij stil dat in de wonden en de trauma’s de wonden van Christus zichtbaar worden. Concreet houdt dit in dat de Protestantse Kerk alles afwijst wat vrede en rechtvaardigheid in de weg staat en voorstander is van alles wat hier juist aan bijdraagt. De huidige politieke loopgraven staan dit in de weg.”
De verklaring sluit af met een aantal statements:
„Wij zijn voor een blijvend staakt-het-vuren, voor vrijlating van de gegijzelden en voor een samenleving waarin iedereen in vrijheid, gelijkheid, menselijke waardigheid en rechtvaardigheid kan leven.
Wij veroordelen het buitensporige geweld van beide kanten dat al te veel mensenlevens heeft gekost.
Wij veroordelen onrecht en uitsluiting.
Wij distantiëren ons van directe of indirecte (financiële) steun aan kolonisten en geweld door hen op de Westbank. De Israëlische nederzettingen zijn illegaal.
Wij veroordelen het dat de Joodse gemeenschap in Nederland wordt bedreigd en verantwoordelijk gehouden wordt voor de situatie in Israël en Palestina. Dit is antisemitisme.
Wij zijn tegen het ontzeggen van hulp(goederen) aan degenen die hier afhankelijk van zijn.
Ten slotte roepen we iedereen op die op wat voor wijze dan ook daar een bijdrage aan kan leveren, om er alles aan te doen om honger, ontheemding, vluchtelingenstromen, doden en andere vormen van rampspoed te voorkomen. Politieke opvattingen en vooronderstellingen staan oplossingen veelal in de weg. Elk mens is geliefd door God en naastenliefde begint met het leren aanraken van elkaars wonden. Herkenning en erkenning van elkaars leed zijn noodzakelijk om samen verder te komen.
Wij bidden om vrede en om Gods ontferming: Kyrie Eleison.”
Het moderamen (bestuur) van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland gaf daags na de aanval van Hamas op Israël ook een verklaring uit. Deze leidde tot nogal wat kritische reacties.