Dat kwam deze woensdag naar voren uit onderzoek door Patiëntenfederatie Nederland onder ruim 10.000 leden van haar zogeheten zorgpanel. Dat panel bestaat veelal uit mensen die zorg nodig hebben; 90 procent van de deelnemers heeft aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, reuma, longaandoeningen of een lichamelijke beperking.

Van de mensen die aangaven zorgkosten te hebben gemaakt in 2022, moest ruim een derde beknibbelen op andere uitgaven, zoals vakantie (45 procent), de energierekening (31 procent) en boodschappen (25 procent).

De 21 procent van de ondervraagden die zei zorg te mijden, doet dat vooral bij mondzorg (43 procent) en fysiotherapie (22 procent).

Dat pakte voor ruim de helft van de zorgmijders (57 procent) negatief uit; zo hadden mensen last van pijn en van psychische of andere klachten. Voor een nog groter deel (62 procent) leverde het zorgmijden stress, angst of verminderde mobiliteit op. Daardoor nam het risico op een sociaal isolement toe.

Zorgkosten leggen soms een flink beslag op de begroting van mensen, ook al zijn ze verzekerd. Zo kost het eigen risico geld, maar ook medicijnen bij de apotheek (voor 85 procent van de ondervraagden), mondzorg (65 procent) en middelen bij de drogist (62 procent).

Vervoer

Ruim drie op de tien deelnemers aan het onderzoek gaven aan tussen de 500 en 1500 euro aan zorgkosten te hebben betaald in 2022. Ruim vier op de tien betaalden 100 tot 500 euro; 13 procent was tussen de 1500 en 5000 euro kwijt.

Meer dan de helft (57 procent) van de ondervraagden betaalde geld aan zorggerelateerde zaken; bijvoorbeeld aan aanpassingen aan de woning, vervoer of aan een huishoudelijke hulp. Ruim een derde (35 procent) van de mensen gaf aan daaraan tussen de 500 en 1500 euro te hebben betaald in 2022. Een iets grotere groep (36 procent) was tussen de 100 en 500 euro kwijt aan dergelijke kostenposten.

Ook stapeling van uitgaven zorgt voor een probleem voor zorgvragers. De meerderheid van de ondervraagden (55 procent) zei zowel zorg- als zorggerelateerde kosten te hebben gehad in 2022. Van die groep meed 26 procent vorig jaar zorg tegenover 14 procent van de mensen bij wie geen sprake was van een opeenstapeling van kostenposten.

Dianda Veldman, directeur-bestuurder van Patiëntenfederatie Nederland, vindt de uitkomsten van het rapport zorgelijk. „Goede zorg hoort in Nederland voor iedereen toegankelijk te zijn, maar is dat duidelijk niet”, stelt ze. „Zorgmijden beïnvloedt de gezondheid en de kwaliteit van leven van mensen enorm.” Concreet wil de Patiëntenfederatie zorgmijden aanpakken door het eigen risico te verlagen en door mondzorg gedeeltelijk te vergoeden vanuit de basisverzekering en door de toegang tot fysiotherapie te verbeteren. Veldman: „Dat heeft grote gevolgen voor hun gezondheid en de kwaliteit van leven.”