Yordredactie -  3 aug 2007 10:50 - Gewijzigd: 3 aug 2007 10:50

Opgesloten, geslagen, uitgehuwelijkt

Maryam (17) moet op eigen benen staan na jarenlang eergerelateerd geweld

Haar vader zette haar een mes op de keel en sloeg haar vele malen bont en blauw. Het kan nog erger, beseft de 17-jarige Turkse Maryam. Een nichtje van haar werd vermoord. Het motief: zuiveren van de mannelijke eer. „Ik geef de hoop nooit op dat ik ooit nog eens een normaal contact met mijn vader zal hebben.”

Niet naar buiten
In 1999 zet Maryam voor het eerst voet op Nederlandse bodem. „Mijn vader was hier toen al. Mijn moeder, oudere broer, twee jongere broertjes en ikzelf hebben kort in een asielzoekerscentrum gewoond en zijn toen bij hem ingetrokken.”

Dat Maryam het enige meisje is, zal ze weten. „Eigenlijk ging het al vanaf het begin mis. Ik was een jaar of tien en mocht niets. Niet naar school, niet naar buiten. Ik moest dicht bij mijn vader blijven.”

De motivatie voor zijn gedrag bracht Maryams vader nauwelijks expliciet onder woorden, maar het was desondanks overduidelijk. „Hij zei vaak dat hij niet wilde dat er over mij zou worden gepraat. Hij zit vaak met andere mannen in een koffiehuis. Als daar negatief over mij gesproken zou worden, zou hij dat ervaren als een aantasting van zijn eer.”

Op twaalfjarige leeftijd slaat Maryam, ten einde raad, de deur van het ouderlijk huis voor het eerst achter zich dicht. „Voor twee nachtjes. Ik was bij vrienden. Maar ja, ik was nog maar twaalf jaar en ik miste mijn vader en moeder. Ze blijven toch je ouders. Dus ging ik weer terug.”

Bedreigd
Meer pogingen om weg te lopen volgen - met alle consequenties. „Als ik weer thuiskwam, bedreigde mijn vader me. Hij kwam met een mes heel dicht bij mijn keel. Vertel waar je was, of ik maak je dood, zei hij. Dat was vreselijk angstig. Ik wist nooit of hij het echt zou doen. Doet hij het, dan ben ik dood, dacht ik op zo’n moment. Ik wist dat zulke dingen gebeuren.”

Ook haar moeder en broers lijden onder de situatie, weet Maryam. „Als mijn vader met een mes naar me toe kwam, zei mijn moeder: „Niet doen! Ze heeft niets gedaan!” Ik spreek haar gelukkig nog steeds, door de telefoon.” Haar bruine ogen vullen zich met tranen. „Maar bij haar langsgaan kan echt niet meer.”

Wil je weten hoe het afloopt? Lees het in het katern Mensen van het Reformatorisch Dagblad van vandaag. Zaterdag verschijnt in het katern Accent deel 2.

Eerwraak. Het verschijnsel kent vele vormen, met moord om de seksuele eer te redden als macaber dieptepunt. Onlangs was de 24-jarige Koerdische Zeynep Boral het slachtoffer, op klaarlichte dag op het station van Alkmaar. Haar ex-man pleegde daarop zelfmoord. Enkele dagen daarvoor vermoordde een Marokkaanse man in Delft zijn vrouw met een mes.

Veel vaker -zeker in honderden gevallen per jaar- wordt in Nederland eergerelateerd geweld gebruikt zonder dodelijke afloop. De praktijken zijn, met name onder Turkse (Koerdische) Nederlanders, al decennia aanwezig, maar pas de laatste jaren komt er meer aandacht voor.