In 1997 besluit Kezban, een jonge Turkse vrouw van 27, dat ze er genoeg van heeft. Ze wil zich niet langer verstoppen voor haar gevaarlijke ex-man. Ze moet alsmaar vluchten, omdat hij haar bedreigd en haar woonplaats steeds weet te achterhalen. Maar Kezban heeft genoeg van het verhuizen. Ze wil rust voor haar twee kinderen en vestigt zich in Zwijndrecht. Foto’s: ANP. (De personen op de foto’s hebben geen relatie met het onderwerp van deze slideshow).
Het gaat twee jaar lang goed. Totdat Kezbans ex-man in de buurt komt wonen. Op een dag loopt de jonge moeder met haar kinderen over straat in haar woonplaats. Dan gebeurt er iets verschrikkelijks. Negen kogels doorzeven het lichaam van Kezban. Ze wordt vermoord in het bijzijn van haar kinderen. De dader is hun vader.
Een paar dagen na de moord wordt Kezbans ex-man in de kraag gevat. Tegen de rechter zegt hij dat Kezban geen goede vrouw was. Ze zou slecht voor de kinderen zorgen en overspel plegen. Maar Kezbans vriendinnen trappen daar niet in. Zij weten dat de man Kezban jarenlang bedreigde en haar na haar de scheiding achtervolgde en opspoorde. De rechter geeft de man 12 jaar celstraf wegens moord.
Tegen de rechter zegt Kezbans ex-man dat hij zich schaamde voor zijn vrouw. Door haar gedrag bevuilde ze de eer van haar man en de naam van zijn hele familie. Om die eer te redden, moest hij wraak nemen. En zo werd Kezban het slachtoffer van eerwraak.
Eerwraak komt vanouds vooral voor in landen rond de Middellandse Zee. Vaak gaat het om islamitische families in dorpen waar iedereen elkaar kent. Maar sinds mensen uit deze landen naar het westen zijn geëmigreerd, duikt het verschijnsel ook op in Europa. Het is niet bekend hoe vaak eerwraak voorkomt in Nederland. Sommige onderzoekers spreken van enkele gevallen per jaar, andere noemen tientallen. Wel is bekend dat steeds meer meisjes naar blijf-van-mijn-lijf-huizen vluchten, omdat ze bang zijn voor eerwraak.
Meestal wordt het slachtoffer beschuldigd van overspel. In gemeenschappen waar iedereen elkaar kent, wordt daar dan over geroddeld. Nichtjes, tantes en buurvrouwen gaan kletsen. Ze zeggen dat het meisje een hoer is of dat haar vader haar niet aankan. Is het meisje de dochter van een bakker? Dan kan die z’n winkel wel vergeten. Hij wordt veracht vanwege het gedrag van zijn dochter.
Als het meezit, worden de roddels uit de lucht geholpen. Soms besluit een familie te verhuizen. Ook worden meisjes en vrouwen wel verstoten uit de familie. Maar soms lopen de spanningen zo hoog op, dat een vader, echtgenoot of broer wraak neemt. Daarmee laat hij aan de gemeenschap zien dat hij zijn eer en macht hoog kan houden.
Voor allochtone jongeren in westerse landen is het vaak moeilijk om zich aan de regels van het geloof van hun ouders te houden. Ze zien dat leeftijdsgenoten veel meer mogen, vooral op seksueel gebied. De meeste moslimmeisjes kunnen niet zomaar een westers vriendje nemen. Als ze dat wel doen, krijgen ze problemen met hun familie. Als ze betrapt worden en de gemeenschap gaat roddelen, kan dat in het ergste geval leiden tot eerwraak.
Sinds een paar jaar staat eerwraak hoog op de politieke agenda. Voormalig minister van integratie Verdonk en Ayaan Hirsi Ali (foto) hebben veel aandacht gevraagd voor het onderwerp. Alle gevallen van eerwraak worden nu precies geregistreerd. Ook zijn er meer opvangmogelijkheden voor bedreigde meisjes en vrouwen.
