Hoe moet het verder met de SP? Kopstukken uit de partij gaan zich buigen over die vraag, maar onder druk van de achterban denken er ook gewone leden mee.
Het duidelijkst klonk partijvoorzitter Ron Meyer zaterdag op de zes uur durende partijraad van de Socialistische Partij. „De campagne is mislukt, ik heb gefaald”, aldus de man die in 2015 het stokje overnam van Jan Marijnissen.
Voor de laatste Europese verkiezingen bedacht Meyer een stevige anti-EU-campagne; onder meer resulterend in een satirisch filmpje waarin PvdA-eurocommissaris Frans Timmermans belachelijk werd gemaakt. Timmermans werd weggezet als een eurofiele machtswellusteling, die de belangen van afzonderlijke lidstaten zoals Nederland verkwanselt voor zijn Europese droom.
De campagne sloeg niet aan. Veel SP-kiezers bleven thuis of switchten naar een andere partij. Gevolg: in het Europarlement zijn de Nederlandse socialisten hun twee zetels kwijt.
Over die campagne en over het filmpje bleek de partij zaterdag verdeeld. Diverse afdelingsvoorzitters gaven Meyer, die eind dit jaar opstapt, de wind van voren. „Het filmpje was pulp”, aldus de SP-afdeling Veenendaal. „We hebben campagne gevoerd voor Timmermans”, somberde scheidend europarlementariër Dennis de Jong. Toch klonken er ook tegengeluiden, bijvoorbeeld vanuit Arnhem. De SP-afdeling uit de Gelderse plaats nam het op voor Meyer. Hij deed toch wat op de voorlaatste partij was afgesproken: de beuk erin gooien.
In de wandelgangen viel te beluisteren dat de SP het zo vaak over de zorg heeft, omdat de neuzen daar tenminste nog dezelfde kant op staan. Her en der leidde het tot de bange vraag: Komt dit nog goed? SP-wethouder Lian Veenstra uit Veendam sprak zaterdag openlijk van „een dreigend gevoel van verlies van mijn club.”
De sfeer binnen de SP is momenteel zo slecht dat een groep kritische leden, onder leiding van mede-oprichter Herman Beekers, vrijdagavond de publiciteit zocht via de NOS. Volgens Beekers is de partijtop erop uit om met een hardere anti-immigratiekoers PVV- en FVD-stemmers terug te winnen. Een heilloze weg, stelt hij. Ook protesteert hij tegen de aanwezigheid van Meyer en Tweede Kamerfractievoorzitter Lilian Marijnissen in een commissie die de laatste verkiezingsnederlagen moet evalueren en nieuwe lijnen moet uitzetten voor de toekomst.
Die kritiek sloeg zaterdag aan. Aan de commissie worden zes SP’ers uit de lokale afdelingen toegevoegd.