Draadje los

Zomaar een greep uit de toptien aan computerklachten: de printer weigert dienst. Nieuwe printopdracht. Het apparaat geeft geen krimp, knippert zelfs niet. Zitten de stekkers er goed in? Pa duikt in de onderste kast van het nieuwe computermeubel en wringt zich in een ergonomisch onverantwoorde bocht om de stekker aan de achterkant van de printer iets vaster te drukken. Computer aan en uit: het helpt niets. Dan maar bij de buurman even een andere printerkabel geleend. Opnieuw de kast in, nu zowel onder als boven; enig resultaat is dat nu de muiscursor niet meer beweegt. Dan maar de helpdesk bellen. Na 12 gulden frustratie: „Ja meneer, dat kunnen we niet via de telefoon verhelpen. Het lijkt op een storing in de printpoort. Brengt u de computer maar terug naar de winkel.”

Al jarenlang proberen techneuten een eind te maken aan de brij aan kabels die de computer ontsieren. Waarom moet er in het tijdperk van de afstandsbediening en de mobiele telefoon nog een snoer aan een toetsenbord? „Dat vragen wij ons ook af”, zegt Caecilia Ericsson, van het gelijknamige telecombedrijf. Ze houdt een computerscherm in haar handen, formaat tweepersoonsdienblad, zonder toetsenbord. De Screen-Phone houdt het midden tussen een telefoon en een pc, waarbij je met een pen op het speciale aanraakscherm kunt schrijven. „Dit apparaat vervangt de computer niet, maar vult het aan. Zo kun je makkelijk op de sofa internetten of je stukken doornemen.” Ericsson toonde de Screen-Phone een paar weken geleden op de computerbeurs Cebit 2000 in Hannover.

Maar waar is het snoer? Hoe kun je iets printen vanaf dit apparaat? Caecilia lacht en wijst naar het grijze knobbeltje dat rechts boven het scherm uitsteekt. „De Screen-Phone is via deze antenne draadloos verbonden met een basisstation daarginds”, zegt ze, wijzend in de richting van de andere kant van de Ericsson-stand.

Oorbel
De Screen-Phone zal pas eind dit jaar op de markt komen, maar de primeur op het gebied van draadloze communicatie op Cebit is eveneens afkomstig van Ericsson. Dat is de wat uit de kluiten gewassen oorbel die Caecilia draagt, met een zwart stokje dat langs haar wang naar voren wijst. De Bluetooth Headset is een kleine radiozender die over het oor gedragen wordt. Caecilia raakt een kleine knopje aan vlak bij haar oor en praat in de microfoon die weggewerkt is in het topje van de headset. „Call Patrick”, commandeert ze en even later is ze verwikkeld in een telefoongesprek met haar collega.

Bluetooth, zo heet de techniek waarmee Caecilia belt. De headset –vier suikerklontjes zwaar: 20 gram– bevat een microfoon, een luidspreker en een chip, kleiner dan 1 vierkante centimeter, waarin een modem en een radio zijn verwerkt. De microfoon vangt het commando van Caecilia op, de chip stuurt dat in de vorm van een radiosignaal naar een mobiele telefoon met een Bluetooth-antenne, de telefoon zoekt het nummer van Patrick op en belt hem. Het antwoord van Patrick komt via dezelfde radioverbinding terecht in de luidspreker tegen het oor van Caecilia. Intussen ligt de mobiele telefoon veilig in een bureaula. Enige beperking is dat het radiosignaal niet verder reikt dan een meter of tien.

De techniek van Bluetooth zal zeker niet beperkt blijven tot een draadloos internetscherm of een headset voor een mobiele telefoon. In mei 1998 lanceerden vijf grote bedrijven –uitvinder Ericsson samen met IBM, Intel, Nokia en Toshiba– de techniek voor draadloze communicatie. In minder dan twee jaar hebben zich daar 1600 bedrijven bij gevoegd, waaronder grote vissen als Microsoft, Lucent, Sony, Dell, Compaq, Motorola en 3Com. De verwachtingen zijn hooggespannen: in 2002 zullen meer dan 100 miljoen telefoons uitgerust zijn met Bluetooth. In 2005 verwacht het consortium dat er in totaal 670 miljoen draadloze apparaten met elkaar communiceren via deze technologie, die daarom aangeduid wordt als de belangrijkste nieuwe techniek sinds de introductie van de pc.

Het bedrijf Plantronics, dat evenals Ericsson headsets maakt, verwacht dat de draadloze hoofdtelefoon in kantoren binnen enkele jaren net zo gewoon is als de pen. Het gehaspel met snoeren voor de printer zal dan zeker verleden tijd zijn.

3-in-1-foon
Maar waarom is Bluetooth zo belangrijk voor de telefoon, terwijl die toch al draadloos is? De meeste bedrijven verwachten veel van de multifunctionele telefoon, die zelf uitzoekt wat de goedkoopste manier van bellen is. Binnenshuis maakt de telefoon contact met de gewone huiscentrale en belt voor het lage tarief. Onderweg is het een gewone mobiele telefoon. Is het apparaat in de buurt van een andere mobiele telefoon die ook met Bluetooth is uitgerust, dan communiceren ze gratis, als een walkietalkie.

Ook al zullen de eerste Bluetooth-apparaten pas deze zomer te koop zijn, de meeste bedrijven doen erg hun best om te bedenken waarvoor de draadloze technologie straks onmisbaar is. Philips demonstreert een toepassing die goede kansen maakt: geluidboxen zonder snoer. De boxen ontvangen het geluid via een ingebouwde antenne, vanaf een cd-speler die ook met een Bluetooth-zender is uitgerust. De kwaliteit van het geluid lijdt er niet onder. Voortaan hoeven er geen ontsierende snoeren meer langs de muur.

Ericsson laat niet alleen de Screen-Phone en de Headset zien, maar toont ook de Infowear, een soort polshorloge dat tegelijk een agenda is. Voordeel: het horloge communiceert draadloos met een computer, houdt automatisch alle afspraken bij en toont de binnengekomen e-mail. Het bedrijf noemt ook de digitale camera als toepassing: een foto is binnen enkele seconden zonder kabels en ingewikkelde programma's overgebracht naar een mobiele telefoon en verzonden als e-mail. Nog een handigheidje, nu van de firma Net Drive: een mobiele harde schijf van 200 megabyte, waar je computerbestanden draadloos naar toe kunt schrijven en vanaf kunt halen.

Zowel Philips als Toshiba experimenteert met draadloze video. Een camera registreert beelden, verpakt de computerbestanden zo dat 'alle lucht eruit is' (de zogenaamde MPEG-4 standaard) en stuurt die via het radiosignaal naar een beeldscherm. Dat verloopt zo snel dat beelden vloeiend over het scherm gaan. Zo kun je binnenshuis een tv-circuit aanleggen of met z'n vijven een videoconferentie organiseren.

Het Japanse bedrijf NEC liet op Cebit de eerste Bluetooth-computer zien, een laptop met een ingebouwde antenne, en IBM belooft volgende week op een beurs in Amsterdam een soortgelijke computer te tonen. Bij aankomst op kantoor kan een werknemer direct contact maken met het netwerk of met andere laptops. Er lijkt daarom een grote markt te ontstaan voor de Bluetooth-kaarten, die in de zijkant van elke laptop passen. Een print of een fax is dan een kwestie van een druk op de knop.

Intussen staat Caecilia met haar rug naar een vitrine van Ericsson, waarin het bedrijf vooruitloopt op de ontwikkelingen. De luidspreker en de microfoon van de Headset is daarin vervangen door twee oorbellen en een broche, alledrie vol elektronica. Uiteraard draadloos.

Korteafstandsradio