Zondag

Het initiatiefwetsvoorstel van het D66-kamerlid Bakker om gewetensbezwaarden tegen zondagsarbeid beter te beschermen, brengt christenen in een uitzonderingspositie en moet daarom worden afgewezen.

Jan Westert, algemeen secretaris van het GMV:

Het initiatiefwetsvoorstel van D66-kamerlid Bakker roept bij het Gereformeerd Maatschappelijk Verbond (GMV) gemengde gevoelens op, omdat het precies past in het paarse beleid om de zondag van een publieke, collectieve rustdag om te vormen tot een privé-aangelegenheid voor orthodoxe christenen. Gelijktijdig ondersteunt het GMV de poging van de RMU om de rechtspositie van de individuele werknemer te versterken. Het GMV vindt dit voorstel echter geen eerherstel van de zondag, als dag van publieke en collectieve rust. Daar gaat het ons bovenal om. De versterking van de juridische positie blijft helaas een gevecht om de laatste schans.

De zondag is formeel nog steeds een collectieve rustdag. Niet alleen voor christenen, maar voor alle burgers. De aantasting van dat publieke karakter doet ons zeer. Bakker wil met zijn initiatiefwet tegemoetkomen aan orthodoxe christenen die door de uitholling van de zondagsrust in de problemen komen. Met die versterking van de rechtspositie kun je het niet oneens zijn, maar zij mag nooit als legitimatie gaan dienen dat daarmee de problemen van christen met de aantasting van de zondagsrust zijn verholpen. Dit wetsvoorstel mag christenen niet in een uitzonderingspositie gaan brengen op de arbeidsmarkt.

Een regeling voor gewetensbezwaarden is niet meer dan een noodzakelijk kwaad. Het voorstel dat er nu ligt, zorgt ervoor dat zittende gewetensbezwaarde werknemers niet kunnen worden overruled door collectieve afspraken. Dat is de winst. De voorstellen rond de positie van de sollicitant hebben vooral symbolische betekenis: krijg maar eens boven tafel dat een sollicitant is afgewezen op basis van zijn christelijke levensovertuiging. De praktijk in arbeidsverhoudingen wordt vooral door het niet-juridische bepaald: morele druk, verstoorde relaties met niet-gewetensbezwaarde collega's die eigenlijk ook niet op zondag willen werken, het niet vermelden van afwijzingsgronden bij sollicitatiegesprekken.

Peter Schalk, directeur van de RMU:

Christenen hebben een uitzonderingspositie. Dat is van alle tijden. Lees het oudste Boek ter wereld, dat elke dag nog nieuw is. „Ik ben, o Heere, een vreemdeling hier beneden” (Psalm 119:10). Geen enkel wetsvoorstel zal daar iets aan veranderen. Ook niet het wetsvoorstel-Bakker, waarin geregeld wordt dat gewetensbezwaarden niet verplicht kunnen worden arbeid op zondag te verrichten.

Dit wetsvoorstel is pure winst, maar wel na ernstig verlies. Wie de Arbeidstijdenwet bestudeert en het artikel over gewetensbezwaarden uit het Burgerlijk Wetboek kent, weet dat christenen in een onmogelijke positie gebracht zijn. Tijdens paars I heeft de Reformatorisch Maatschappelijke Unie (RMU) zonder resultaat gewaarschuwd. Door de harde praktijk zijn we met de neus op de feiten gedrukt. De cijfers uit een RMU-rapport spreken duidelijke taal. Schokkend om te zien hoe snel het gegaan is. Een kwart van de bedrijven waar zondagsarbeid niet noodzakelijk is, werkt inmiddels regelmatig op zondag. Bij veel van die bedrijven is nu of straks geen ruimte voor gewetensbezwaarden. Juist daardoor komen christenen in een uitzonderingspositie. Dát is de realiteit.

Het wetsvoorstel-Bakker laat in ieder geval staan dat de zondag een bijzondere dag is. Deze week probeert de RMU het wetsvoorstel nog verder aan te scherpen. Onbegrijpelijk: D66 en RMU! Autonomie tegenover afhankelijkheid. Hoofd versus hart. Dat leidt tot een wetsvoorstel met minpunten, maar met als doel mensen de ruimte te bieden om de zondag te besteden in de dienst van de Heere. Vanuit die gedachte moeten we dit wetsvoorstel niet afwijzen, maar aanvaarden, met pijn!

Zie ook:
D66-kamerlid rondt wet zondagsarbeid af