Pronk: Ons enige wapen is het woord; de vijand tijdgebrek

Actievoerders verstoren
het klimaat op VN-top

Minister Pronk, voorzitter van de conferentie, nodigde de actievoerders onmiddellijk uit voor overleg, maar daarvan maakten ze geen gebruik. Ze bezochten wel de door hem georganiseerde zaal, maar beperkten het overleg tot het aanhoren van Pronk en het afleggen van een verklaring.

De activisten vinden dat de delegaties uit ruim 180 landen veel te weinig succes boeken bij de onderhandelingen over de beperking van de uitstoot van broeikasgassen. De ordeverstoorders, waarschijnlijk opererend buiten de ongeveer 2000 leden van niet-gouvernementele organisaties (ngo's), zoals Greenpeace, het Wereld Natuur Fonds en Friends of the Earth, om, noemden zich leden van de niet-gouvernementele disorganisaties.

Bij de Amerikaanse ambassade pakte de politie eerder op de dag ruim honderd actievoerders op. Zij demonstreerden tegen kernenergie, maar hadden daar geen vergunning voor.

Kritiek moment
Op de door Pronk belegde bijeenkomst sprak een woordvoerder van het Wereld Natuur Fonds van een kritiek moment voor het klimaat op aarde en zei dat het publiek buiten het gebouw gefrustreerd is door de trage voortgang op de conferentie. De coördinator klimaatverandering van Greenpeace noemde eveneens frustratie door gebrek aan actie en deed een beroep op Pronk om het proces gaande te houden. Een van de actievoerders zei: „Hier ondergraaft een bende gangsters zelfs de weinig adequate doelstelling van het Kyoto-akkoord.”

Pronk op zijn beurt sprak een krachtige verklaring uit: „Dit is een van de meest open VN-vergaderingen die ik ooit heb meegemaakt. Zelfs ngo-leden hebben toegang tot onderhandelingen. Ons enige wapen in de strijd is deze weken het woord. Ik nodig iedereen uit met mij in overleg te treden. We werken op deze conferentie 24 uur per dag en ik ben ook 24 uur voor overleg beschikbaar. Onze enige vijand waartegen we te strijden hebben, is de tijd. Verstoor daarom onze vergadering niet, zodat niet iemand aan het eind van deze week zou kunnen zeggen dat we er niet uit kunnen komen omdat we te weinig tijd hadden.”

Niet verwacht
Op zijn reguliere dagelijkse briefing, die uitsluitend toegankelijk is voor de pers, ontweek Pronk het antwoord op de vraag hoe de actievoerders binnengekomen zouden kunnen zijn. „Het gebrek aan vertrouwen verbaast me”, zei hij. Verwijzend naar onlusten in Seattle, op een top van de Wereldhandelsorganisatie WTO, stelde hij dit in Den Haag niet verwacht te hebben. Daar ging het over de harde kern van economische groei. Pronk vindt dat de officiële onderhandelingsdelegaties en de ngo's op deze klimaattop zich inzetten voor hetzelfde doel: beperking van de schadelijke gevolgen van economische groei.

In Den Haag is aan de orde welke methoden industrielanden mogen gebruiken om de in 1997 in Kyoto overeengekomen beperking van de uitstoot van broeikasgassen te realiseren. De uitstoot moet voor die landen gemiddeld met 5,2 procent omlaag over de periode 1990-2010. Pronk geeft toe dat dat percentage niet hoog is, maar het is slechts een eerste stap. „Voor de volgende tientallen jaren praten we over 60, 70 procent vermindering.”

Dat beseffen alle partijen en iedereen weet ook dat daar een prijskaartje van miljarden guldens aan hangt. Daarom verlopen de onderhandelingen op de wereldklimaatconferentie nogal stroperig. Bovendien bestaat er nauwelijks een ingewikkelder akkoord dan dat van Kyoto. Het staat bekend als „de meest gecompliceerde niet-militaire overeenkomst ooit.”

Fiftyfifty
Pronk verklaarde gisteravond, net als een dag eerder, de kans op een akkoord nog steeds fiftyfifty te achten. „Ik ben niet negatiever dan gisteren. Ik zie enkele kleine doorbraken en er is overal politieke wil om een akkoord te bereiken.”

De Nederlandse milieuminister zit met hand en pols in het verband de vergaderingen voor. Hij kreeg, net als alle delegatieleden, maandag een step van de gemeente Den Haag en besloot daarom 's avonds niet per dienstauto maar met de step naar huis te gaan. Pronk kwam met z'n voorwiel in een putje terecht en sloeg over de kop. Daar hield hij niet meer dan een verstuikte hand aan over.