„Internet zal niets verdrijven”

Nee, ze ziet zich straks nog niet op de bank liggen met een computer om het nieuws door te nemen. „Dan pak ik heus de krant. En als ik een jurkje nodig heb, ga ik ook in de toekomst gewoon naar de winkel. Want de precieze kleur zie je niet op internet.”

Dat zegt een vrouw die haar boodschappen bij Albert Heijn via internet doet, haar vliegticket digitaal bestelt en haar sociale contacten voor een belangrijk deel via e-mail onderhoudt. „Zeker dat sociale is heel belangrijk in het gekke werk dat ik doe. Als kamerlid ben je immers altijd bezig.”

Het digitale is voor Wagenaar echter niet meer dan een extra dimensie. „Het is én én. Internet bedreigt niets. De samenleving zal nooit 180 graden omdraaien. Nieuwe dingen komen er altijd bij.”

Als woordvoerster op het terrein van de informatie- en communicatietechnologie ziet ze de digitale revolutie daarom vooral als kans, niet als bedreiging. „Internet kan leiden tot een rechtvaardiger verdeling van kennis. Het belangrijkste gevaar is daarom dat het uitgroeit tot een economisch medium, waarbij je voor iedere handeling je creditcard moet trekken. Maar die kant lijkt het gelukkig niet op te gaan.”

Om te voorkomen dat het die kant op zou gaan, moet de overheid zelf het goede voorbeeld geven door zo veel mogelijk informatie op internet te publiceren, vindt Wagenaar. „Daarom moeten we ook blijven garanderen dat de kennis van universiteiten voor iedereen toegankelijk blijft. Ook ontwikkelingen zoals de introductie van het kennisnet verdienen steun.”

Tweedeling
Als sociaal-democrate is Wagenaar er erg gelukkig mee dat de oude tweedeling tussen rijk en arm zich in de wereld van bits en bites niet voordoet. „Je komt captains of industry tegen die nog nooit op internet zijn geweest, terwijl je op het Turkse platteland het ene na het anders internetcafé ziet.”

Over een nieuwe tweedeling –tussen degenen die wel en zij die geen gebruikmaken van internet– maakt Wagenaar zich minder zorgen. „Als het gaat om het percentage mensen dat internet gebruikt, loopt Nederland binnen Europa voorop. En met mensen die internet niet willen gebruiken, heb ik geen enkel probleem. Je ziet immers iedere keer weer dat de één sneller overgaat tot het gebruik van nieuwe media dan de ander.”

Met gewetensbezwaarden zegt Wagenaar dan ook geen enkel probleem te hebben, al stelt ze wel vast dat internetgebruik in veel werkkringen en daarom ook in het onderwijs „absoluut onontbeerlijk is.” Daar trekt de PvdA-woordvoerster een duidelijke grens. „Als mensen een filter willen gebruiken, prima. En als ze internet in de privé-sfeer willen vermijden, ook oké. Maar scholieren moeten de vaardigheden wel aanleren, anders zullen ze in het werkzame leven geen stap verderkomen.”

Onbeheersbaar
Omdat internet als internationaal informatiesysteem voor nationale overheden in wezen onbeheersbaar is, wil Wagenaar dat in internationaal verband steeds meer afspraken worden gemaakt. „Of dat voldoet bij het tegengaan van zaken zoals computercriminaliteit en discriminatie, moet blijken. Je zult mij niet op voorhand horen roepen dat de nationale overheid heeft afgedaan.”

Gemeentelijke overheden houden wat Wagenaar betreft, ondanks alle elektronische mogelijkheden, het loket van hun afdeling burgerzaken gewoon open. Ook voor politieke partijen ziet ze voorlopig nog voldoende bestaansrecht. „Al vind ik wel dat politieke partijen de nieuwe mogelijkheden meer moeten benutten voor communicatie met de burger. Ik zou er sterk voor zijn om partijreferenda op de PvdA-website te organiseren.”

Kunt u zich nog voorstellen dat u straks als bejaarde vrouw van omtrent zeventig zonder internet door het leven gaat?
„O, echt niet. Ik denk dat ik later blij ben als ik na een wandeling achter mijn rollator weer lekker achter mijn pc kan gaan zitten. Er zijn nu al zo veel oudere mensen die het heerlijk vinden om met hun kleinkinderen te mailen...”

vorige aflevering:
Politiek Den Haag gaat digitaal