Wetenschap & techniek

5G-antenne op elke lantaarnpaal: meer kans op enge ziektes?

De overheid wil gemeenten verplichten mee te werken aan de uitrol van 5G. Lantaarnpalen, verkeerslichten en bushokjes: ze moeten antennes kunnen krijgen die supersnel draadloos internet mogelijk maken. Iedereen wordt straks altijd en overal blootgesteld aan mobiele straling. Hoe gevaarlijk is dat?

17 July 2019 14:31Gewijzigd op 17 November 2020 06:21
Via het 5G-signaal kunnen meer apparaten tegelijk gebruikmaken van snel draadloos internet. 5G kan wifi in huis vervangen; en dat is een welkome inkomstenbron voor de providers. beeld iStock
Via het 5G-signaal kunnen meer apparaten tegelijk gebruikmaken van snel draadloos internet. 5G kan wifi in huis vervangen; en dat is een welkome inkomstenbron voor de providers. beeld iStock

Keer op keer verschijnen er alarmerende rapporten in het nieuws over de toename van de hoeveelheid radiogolven door 5G in de publieke ruimte. Experts spreken elkaar niet zelden tegen over de effecten van deze straling op het menselijk lichaam.

Wat is 5G?

Na 1G (mobiel bellen), 2G (mobiel sms’en), 3G (mobiel internet) en 4G (snel mobiel internet) staat de vijfde generatie (5G) mobiele communicatie in de startblokken. Via het 5G-signaal kunnen meer apparaten tegelijk gebruikmaken van snel draadloos internet.

Waarom moeten er overal 5G-antennes komen?

Het 5G-netwerk zal gebruikmaken van radiofrequenties tussen 700 megahertz (MHz) en 3,5 gigahertz (GHz). Op termijn zullen op plaatsen waar intensief dataverkeer plaatsheeft ook antennes voor de 26 GHz-frequentie worden geplaatst. Die hebben een klein bereik maar ook een heel hoge capaciteit. In zulke wijken kan elke lantaarnpaal een 5G-basisstation worden.

5G maakt autonoom rijden mogelijk, maar kan ook wifi in huis vervangen; en dat is een welkome inkomstenbron voor de providers.

Welke effecten heeft 5G op mensen?

Radiofrequenties van 100 kilohertz (kHz) tot 1 gigahertz (GHz) kunnen menselijke weefsels opwarmen. Frequenties van meer dan 1 GHz warmen alleen de huid op. De stralingsbelasting van mobiele telefonie is echter laag. Wie een mobiele telefoon op vol vermogen continu tegen zijn hoofd houdt, warmt ter hoogte van het oor ongeveer 0,2 graden Celsius op. Maar dat doet niemand. Twee trappen op lopen, levert meer temperatuurverhoging op dan een halfuur aan de mobiele telefoon.

Kan die 5G-straling kwaad?

Daar is het laatste woord nog niet over gezegd. Het is nauwelijks aan te tonen dat elektromagnetische velden leiden tot enge ziektes, zoals hersentumoren. Hoewel de hoeveelheid mobiele straling de afgelopen jaren alsmaar verder is toegenomen, worden sinds 2010 toch niet meer hersentumoren geconstateerd, volgens het Integraal Kankercentrum Nederland. David Robert Grimes, kankeronderzoeker aan de University of Oxford, liet onlangs een vergelijkbaar geluid horen in dagblad The Guardian.

Toch maken tal van organisaties zich zorgen over de gezondheidseffecten van 5G.

Dat klopt. Tal van organisaties zijn actief die ervan overtuigd zijn dat de mobiele straling wel degelijk schadelijk is. Zoals Stichting Elektro Hypersensitiviteit (EHS), StopUMTS, Verminder Electrosmog, SOS Straling, Nationaal Platform Stralingsrisico’s, Stralen doen we liever zelf, Zendmast Anders en Zeeuws Platform Stralingsrisico.

De straling veroorzaakt volgens hen vermoeidheid, burn-outklachten, slapeloosheid en maag-darmklachten. Mobiele straling zou ook enkele en dubbele DNA-breuken, vorming van micronuclei, vorming van stresshormonen, afwijkende bloedwaarden, melatoninetekort, een veranderend ECG, een veranderend EEG en een grotere doorlaatbaarheid van de bloed-hersenbarrière veroorzaken.

Vanwaar al die reuring over 5G?

Die komt met name door tegenstrijdige onderzoeksresultaten. Zo kwam de Amerikaanse arts Bill Curry in 2010 met een rapport waarin hij een verband legde tussen de straling en het ontstaan van hersentumoren. David Carpenter, van de University van Albany (VS), kwam in 2012 met een 1400 pagina’s tellend rapport waarin hij hetzelfde verband legde. Maar volgens andere wetenschappers hebben beide Amerikanen de plank misgeslagen.

Ook recente grootschalige studies laten tegenstrijdige resultaten zien. De ene wetenschapper ziet wel een verband tussen blootstelling aan elektromagnetische straling en kanker, de andere niet.

Hoe kan dat?

De vraag is of er een correlatief (toevallig) verband tussen straling en kanker bestaat of een causaal (oorzaak-gevolg) verband. Niemand zegt: Er is niets aan de hand. Maar er is ook niets keihard aangetoond. De wetenschappelijke resultaten zijn erg diffuus.

Wat weten we wel?

In de praktijk nemen de biologische effecten van elektromagnetische radiogolven af naarmate de frequentie toeneemt, constateren biologen. Dat komt omdat de huid de inwendige organen effectief beschermt tegen de hogere radiofrequenties, op dezelfde manier waarop de huid zonlicht tegenhoudt.

Wat oordelen officiële organisaties?

Het internationale kankeragentschap IARC, onderdeel van de WHO, oordeelde in 2013 dat straling van mobiele telefoons mogelijk een oorzaak kan zijn van kanker. IARC deelde de straling in bij de zogeheten categorie 2B, net als gelode benzine, DDT en chloroform. In Nederland kijken onder meer de Gezondheidsraad, het Kennisplatform Elektromagnetische Velden, het Agentschap Telecom en het Antennebureau naar gezondheidseffecten van elektromagnetische velden.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer