Belgische loodshuizen: jugendstil in Vlissingen
Villa Maria aan de Spuistraat in Vlissingen stond in april nog in de steigers. Het pand ziet er weer spic en span uit, al laat de ouderdom zich niet verloochenen.
Hier en daar loopt een scheur, de witte baksteen vertoont butsen. Er zijn ook fraaie azuurblauwe stenen. Verder is de gevel voorzien van helderrode geometrische versieringen. Het naastgelegen pand, Villa Blanche op nummer 63, heeft nog de oorspronkelijke gietijzeren hekwerken op de erker en het balkon.
Jugendstil of art nouveau –in Nederland: nieuwe kunst– is een stroming in de kunst en architectuur die opkomt rond 1890, het fin de siècle (eind van de eeuw). De bloeitijd, kort maar hevig, valt samen met de belle époque: de periode in de Europese geschiedenis van het eind van de negentiende eeuw tot het begin van de Eerste Wereldoorlog in 1914. Het Catalaans modernisme van Antoni Gaudi, architect van de Sagrada Familia, is een variant van jugendstil. De stijl is ook zichtbaar in interieurs. Bekend zijn de Tiffanylampen van gekleurd glas.
Rond 1910 verrijzen aan de Spuistraat in de Zeeuwse havenstad Vlissingen vier vrijstaande woningen in jugendstil. Ze worden gebouwd in opdracht van Belgische loodsen die schepen over de Westerschelde begeleiden. De architect is P. F. (Pierre) Smagge (1876-1939), een Antwerpenaar van Vlissingse geboorte. Hij is zelf zoon van een loods. Een portret toont Smagge met vierkante kaaklijn en imposante snor.
In de jaren zeventig ontsnappen de Belgische loodshuizen maar net aan de sloop. Het rijtje woningen wordt een hotel en pension. In 2003 staan de villa’s gezamenlijk te koop voor 1,7 miljoen euro. De panden raken in verval. Vier jaar later meldt zich een vastgoedondernemer die de loodshuizen opknapt. In Villa Louise is anno 2022 nog altijd een hotel gevestigd.
serie Jugendstil
Deel 1 in een serie over jugendstil, een stroming in kunst en architectuur van rond 1900. Volgende week deel 2: Den Bosch.