„Zoals het nu gaat, gaat het nog niet goed genoeg”, zegt Agnes Mulder van het CDA. Ze vindt dat het „op bepaalde punten misschien dwingender kan”. Die kant wil ook het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) op. Het onafhankelijke bureau bracht in februari een kritisch rapport uit, waarin het constateerde dat de Nederlandse economie nog nauwelijks circulair te noemen is, terwijl dat wel onder meer belangrijk is om de klimaatdoelen te halen.

Het planbureau pleitte voor concreet beleid en meer „drang en dwang”. Joris Thijssen (PvdA) is het daar helemaal mee eens. Hij stelt dat vrijwilligheid niet werkt om bijvoorbeeld de hoeveelheid plastics terug te dringen en het „welzijn van mensen en de planeet” meer voorop te zetten. VVD’er Erik Haverkort werpt tegen dat de overheid juist allerlei belemmeringen voor bedrijven moet wegnemen. Volgens hem is de overheid nu „teveel bezig met details” en lopen initiatieven uit de markt vast in regelgeving.

Kiki Hagen (D66) ziet de huidige afvalwetgeving als onderdeel van het probleem. „We hebben een andere definitie van afval nodig”, vindt zij. Daarvoor pleiten bijvoorbeeld ook de waterschappen, die het label „afval” een belemmering vinden om grondstoffen uit rioolwater te halen voor hergebruik. Zowel D66 als VVD vinden dat de oorlog in Oekraïne de noodzaak onderstreept om beter met onze grondstoffen om te gaan. Hagen pleit daarom voor „meer coördinatie, regie en doelen” vanuit het Rijk.

Verder zou D66 graag zien dat verantwoordelijk staatssecretaris Vivianne Heijnen (CDA) actie onderneemt tegen „greenwashing”. Alle groene claims die consumenten om hun oren krijgen zijn „onnavolgbaar” en moeilijk te beoordelen, zegt Hagen.

De Kamer krijgt volgende week een brief waarin het kabinet diverse „normerende, beprijzende en stimulerende maatregelen” voorstelt, zegt Heijnen. In het najaar volgt het veelomvattende „nationaal programma circulaire economie”. De staatssecretaris wijst erop dat ook vanuit de Europese Unie veel nieuwe regels op komst zijn, bijvoorbeeld over het repareerbaar maken van spullen en de mate waarin producten gemaakt moeten worden van gerecycled materiaal.