Een huis kopen met 25 procent korting: dat klinkt starters op de woningmarkt als muziek in de oren. Toch is het niet voor iedereen weggelegd.
De gemeente Barneveld telt 250 zogeheten koopgarantwoningen. Dat zijn huizen die mensen uit de lage- en middeninkomensgroepen van de woningstichting kunnen kopen voor driekwart van de marktwaarde. Er zijn wel strenge voorwaarden aan verbonden.
De belangrijkste is dat het (gezamenlijk) belastbaar inkomen niet hoger mag zijn dan 43.574 euro per jaar. Geïnteresseerde moeten inzicht geven in hun inkomsten.
Hoewel de woning volledig eigendom wordt, is de eigenaar verplicht om –als hij op enig moment wil verhuizen– het huis weer terug te verkopen aan de woningstichting. De eventuele winst wordt fifty-fifty verdeeld tussen de verkoper en de woningstichting.
Televisieprogramma De Monitor trok in 2016 aan de bel omdat er uit het hele land klachten kwamen over door woningstichtingen ingehuurde taxateurs die aan te kopen woningen expres te laag taxeerden. Daarna verkochten woningstichtingen de koopgarantwoningen weer voor het volle pond, waardoor ze meer winst opstreken. Hans van Dijk van Midden Nederland Hypotheken heeft de indruk dat dat soort praktijken nu veel minder plaatsvinden. „Verkopers van een koopgarantwoning nemen nu regelmatig zelf een taxateur in de hand.”
Zomaar een koopgarantwoning verbouwen mag niet. Dat moet altijd in overleg gebeuren met de woningstichting, en met de beheerder als het om een appartement gaat. Als je er een nieuwe keuken van 10.000 euro in laat zetten, krijg je dat bedrag wel weer terug bij de verkoop.
Van Dijk is regelmatig betrokken bij de aankoop van zo’n koopgarantwoning. „Voor starters die niet willen huren, maar moeilijk wat kunnen kopen, is dit een ideale oplossing.”
Jammer is alleen dat er in een gemeente met zoveel jongeren die op zichzelf willen gaan wonen of willen gaan trouwen, maar zo weinig koopgarantwoningen beschikbaar zijn. Jaarlijks komen er tussen de vijftien en twintig te koop. Van Dijk:„Een druppel op een gloeiende plaat. Er is wel doorstroming, maar slechts mondjesmaat. Als er dus een koopgarantwoning te koop komt, is die meestal ook snel weer weg.”
Als het aan Van Dijk zou liggen, zou de gemeente wel meer woningen op deze manier bereikbaar mogen maken voor starters. „Zeker in nieuwbouwwijken moet het mogelijk zijn om kleine appartementen of studio’s te realiseren. Twee kamers met in totaal 30 vierkante meter is al genoeg. De vraag onder starters is hoog. Je ziet nu wel dat er in de nieuwe wijk Bloemendal in Barneveld-Noord tiny houses komen, dat is mooi.” Tiny houses zijn kleine, verplaatsbare huisjes met alles er op en er aan.