Maanden was premier Mark Rutte bezig om een uitweg te vinden voor het Oekraïneverdrag nadat het tijdens een raadgevend referendum was afgewezen. Pas eind vorig jaar kwam er een oplossing. Maar het verdrag wordt voor de verkiezingen van 15 maart niet meer goedgekeurd.
De Tweede Kamer debatteert er volgens een woordvoerster „mogelijk” nog volgende week over. Dat is de laatste vergaderweek voor het verkiezingsreces. Daarna moet het wetsvoorstel nog naar de Eerste Kamer en die komt voor de verkiezingen alleen nog op 7 maart bijeen.
Op die dag zal het niet direct worden goedgekeurd. De behandeling van een wetsvoorstel in de Eerste Kamer neemt gemiddeld zo’n drie maanden in beslag. Het kabinet kan de Senaat nog om een spoedprocedure vragen, maar daar is naar verluidt niet voor gekozen.
Een meerderheid (61 procent) verwierp het zogenoemde associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne in april vorig jaar. Het kabinet wilde het daarna niet afschrijven, maar de ‘nee-stem’ een plek geven in het verdrag. Dat lukte pas op een Europese top van 16 december.
Toen gingen de andere 27 Europese leiders akkoord met een juridisch bindende verklaring bij het document. Daarin is vastgelegd dat het verdrag Oekraïne onder meer geen recht geeft op (kandidaat-)lidmaatschap van de EU. Ook maakt het duidelijk dat EU-lidstaten niet worden verplicht tot extra veiligheidsgaranties of financiële verplichtingen.
De Raad van State uitte onlangs nog kritiek op de verklaring. Het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet oordeelde dat de juridische betekenis ervan nog te vaag is. Ook vindt ze de betekenis voor Oekraïne, dat niet heeft getekend voor de verklaring, onvoldoende helder gemaakt.
In de Tweede Kamer is wel voldoende steun voor de aanpassing. Om het door de Eerste Kamer te krijgen is het kabinet wel afhankelijk van de steun van enkele CDA-senatoren. In de Tweede Kamer zullen de christendemocraten het niet steunen, maakte CDA-leider Sybrand Buma eerder duidelijk.
