Ramon: Eén borrel is voor mij te veel en een liter te weinig
Door het gebruik van drank en drugs raakte hij geregeld zwaar in de problemen. Hij woonde op allerlei plaatsen en zwierf langs tal van instellingen. Zaterdag neemt Ramon Ramdas (58) zijn intrek in een nieuw Nabij Wonen-appartement in Hummelo.
Een houten chalet vormt sinds een jaar Ramdas’ onderkomen. Deze staat op het terrein van Het Passion in Hummelo, een diaconale instelling die hulp biedt aan mensen aan de rand van de samenleving. In haar time-outvoorziening kunnen dak- en thuislozen vier tot zes weken tot rust komen.
Op de tafel in Ramdas’ chalet ligt, naast een Nieuwe Testament, het boek ”Eindelijk thuis” van Henri Nouwen. Aan de wand hangt het ”Onze Vader”. Zaterdag neemt Ramdas afscheid van zijn tijdelijke onderkomen om een nieuwe woonplek op het terrein te betrekken, een dag na de officiële opening van Nabij Wonen.
Detentie
Ramdas, geboren in Suriname, herinnert zich dat hij eerder in het Reformatorisch Dagblad heeft gestaan. Dat was in 2008, toen hij net vanuit het woon-werkcentrum voor ex-gedetineerden van Stichting Ontmoeting in Epe was doorgestroomd naar een zorgboerderij in het Overijsselse Marle. Hij was jarenlang verslaafd geweest aan drank en drugs, vertelde Ramdas destijds. Meer dan eens zat hij in detentie vanwege inbraken en overvallen. Ook leefde hij periodes op straat. Na een traject bij Ontmoeting was hij blij met zijn nieuwe woon- en werkplek in Marle.
Zijn leven verloopt sindsdien niet vlekkeloos. Na een periode op de zorgboerderij krijgt hij woonruimte in Houten. Hij werkt als „een soort conciërge” bij een bedrijf. Opnieuw kampt hij met een drankprobleem. Thuis heeft hij geregeld ‘vrienden’ over de vloer. „Ze maakten misbruik van me. Soms werden er spullen gestolen, zoals mijn laptop.”
Als hij op een avond thuiskomt, kan hij zijn huis niet in. Hij heeft geen sleutel bij zich en degenen die binnen zijn, doen niet open. „Ze lagen waarschijnlijk dronken op de bank.” Bij een bekende uit de Eskolkerk van de gereformeerde gemeente in Houten vindt hij voor een nacht onderdak.
De volgende dag neemt Ramdas samen met de politie een kijkje bij zijn appartement. „Er zaten zes mensen in de kamer.” De mannen vertrekken en Ramdas zet een nieuw slot op de deur.
In de tijd die volgt, slaagt hij er niet in om te stoppen met drinken, ondanks begeleiding door een instelling voor verslavingszorg. „Ze zagen hoeveel moeite ik deed, maar wat ik ook probeerde, het lukte niet. Het ging van kwaad tot erger.”
Ramdas krijgt een plek aangeboden bij een opvanglocatie met gedoogbeleid in Utrecht, waar hij tussen verslaafden belandt. „Ik dacht: Als ik hier blijf, ga ik binnen een maand dood.”
Dan komt, in 2017, opnieuw Het Passion in beeld. Ramdas heeft in het verleden meer dan eens onderdak gehad in de time-outvoorziening, waar drank en drugs verboden zijn. Hij neemt er opnieuw zijn intrek. Als het tijdelijk verblijf ten einde loopt, heeft hij geen andere woonplek. Vooruitlopend op het nieuwe project Nabij Wonen biedt Het Passion hem de mogelijkheid tijdelijk in een chalet op het terrein te verblijven.
In de achterliggende periode is hij opnieuw uit een dal omhooggeklommen, zegt Ramdas. „Bij aankomst hier woog ik 65 kilo en zag ik er onverzorgd uit. Inmiddels gaat het weer veel beter.”
Vrijwilligerswerk
Het risico op terugval is verkleind, zegt Ramdas, doordat hij openheid heeft gegeven aan z’n familie, die hij soms bezoekt. Deze weet nu dat ze hem geen alcohol moet aanbieden. „In een gesprek met onder anderen m’n moeder, m’n broertje en m’n oudste zus heb ik alles op tafel gelegd. Ik zei: „Eén borrel is voor mij te veel en een liter te weinig.””
Ramdas doet anderhalve dag per week vrijwilligerswerk bij een zorghotel. In zijn vrije tijd is hij geregeld in de timmerwerkplaats van Het Passion te vinden, waar hij houten spellen maakt. Op zondag bezoekt hij afwisselend diverse kerken in de regio.
Als hij zijn chalet uitstapt, ziet hij hoe werklieden de laatste hand leggen aan het nieuwe pand met vier appartementen voor nabij wonen. Tevreden wijst Ramdas naar zijn nieuwe onderkomen. „Hier wil ik graag oud worden.”
Veiligheid en gezelligheid
Een tijdelijke opvangplek bieden aan dak- en thuislozen die een time-out nodig hebben. Dat is al dertien jaar de missie van Het Passion. Vrijdag opent deze een nieuw onderdeel: Nabij Wonen.
Op het terrein van Het Passion is een nieuw pand gebouwd, in de vorm van een traditionele kapschuur. Hierin kunnen vier personen elk een appartement betrekken. Ramon Ramdas neemt zaterdag het eerste in gebruik.
Met het nieuwe concept speelt Het Passion in op ontwikkelingen in de maatschappij, zegt directeur Luuk Krol. Hij wijst erop dat het overheidsbeleid er sinds 2015 op is gericht kwetsbare mensen zo veel mogelijk in de wijk te laten wonen. „Ik ben daar voorstander van, maar zie tegelijk dat sommigen het niet redden. Dat kan komen door hun problematiek of door een buurt die niet voor hen openstaat.”
De time-outvoorziening van Het Passion biedt plaats aan maximaal twaalf personen, die er vier tot zes weken kunnen verblijven. Soms komen ze naar Hummelo omdat ze na een terugval in verslavingsgedrag binnen een instelling een time-out nodig hebben. Anderen verblijven na een periode van detentie tijdelijk in Het Passion in afwachting van een vervolgplek. „Van onze gasten stroomt 70 procent door naar een betere plek of ze gaan weer gemotiveerd terug naar de plek waar ze vandaan komen.”
Met Nabij Wonen biedt Het Passion nu ook langdurig onderdak aan mensen voor wie zelfstandig of begeleid wonen in een wijk een brug te ver is. „We bieden hun niet alleen een woning, maar vooral veiligheid van vrijwilligers om hen heen en begeleiding. In een woonwijk zouden ze misschien vereenzamen. Hier kunnen ze gemakkelijk in de ontmoetingsruimte binnenlopen om een praatje te maken, koffie te drinken of te poolen.”
Van de bewoners wordt verwacht dat ze vrijwilligerswerk in de regio doen. Ook moeten ze zich op de een of andere manier inzetten voor de time-outvoorziening. „Ze kunnen bijvoorbeeld samen met de gasten sporten of meewerken bij de houtbewerking. Daarmee zijn ze een positief voorbeeld voor onze tijdelijke gasten en kunnen ze hen steunen.”