De innige verstandhouding tussen Fick (40) en Smitsmans (57) blijkt tijdens de fotosessie voor het historische stadhuis aan de Markt. Met beide handen grijpen ze elkaar vast. „Ik dacht even: dit zijn twee vrouwen die gaan trouwen”, grapt een passant.

Het college in Roermond is de fase van een verstandshuwelijk voorbij: beide bestuursters benadrukken de goede chemie tussen hen. Fick: „Marianne is mama en oma, ik ben ook mama; we hebben het vaak over onze kinderen en kleinkinderen.”

Frappant

De overeenkomsten van de coalitievorming in Roermond in 2014 met de landelijke nu zijn frappant. In Den Haag zijn VVD, CDA, D66 en GroenLinks elkaar aan het besnuffelen, mede omdat deze partijen op voorhand de PVV als coalitiepartner uitsloten.

Ook in Roermond was sprake van een cordon sanitaire. Daar stapte de van corruptie verdachte ex-wethouder Jos van Rey in 2013 uit de VVD. Hij richtte de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) op, waaraan ook zeven van de elf toenmalige VVD-raadsleden meededen. De LVR was succesvol bij de raadsverkiezingen in 2014 en haalde 10 van de 31 raadszetels.

De zeven andere partijen sloten echter de LVR uit en vormden samen een coalitie. Ook de schijnbaar natuurlijke tegenpolen VVD en GroenLinks konden elkaar in het coalitieakkoord vinden.

Anno 2017 zitten Smitsmans en Fick gezusterlijk aan de bestuurs- en interviewtafel. Smitsmans: „De samenwerking gaat erg goed. De tegenstellingen zijn plaatselijk misschien wat kleiner dan landelijk. Maar vooral: we hebben een open houding naar elkaar en proberen het beste uit twee werelden te halen zónder dat we in het midden willen uitkomen. We willen beiden onze eigen accenten neerzetten. Daarin respecteren we elkaar ook.”

Fick: „Er is ook een bepaalde chemie tussen ons. We hebben eenzelfde werkhouding. Dat is niet focussen op wat we niet willen, maar op wat we wel willen. We weten elkaar bijna altijd in deze glas-is-halfvolmentaliteit te vinden.” Smitsmans: „Precies.”

Bijna altijd? Fick: „Ik heb geen voorbeelden van onenigheid. Wij zoeken elkaar op voor overleg.” Smitsmans: „Toen Raja eerder wethouder was en ik in de oppositie zat, hadden we eveneens een constructieve houding. Dat ligt ook aan onze stijl; we zijn allebei doeners.” Wat verder helpt: „We hebben gescheiden portefeuilles.”

GroenRechts

Is de VVD Roermond op het punt van duurzaamheid wat meer GroenRechts? Fick: „Elke partij heeft een breed spectrum van meer links en meer rechts. Wíj zitten op inhoud.” Smitsmans: „Bij een ontwikkeling in Roermond steekt Raja in vanuit rechts standpunt, meer economisch en ruimtelijk, en ik vanuit links: is het groene deel gewaarborgd?”

Gaat Roermond net als Utrecht oude diesels weren uit de binnenstad? Kiest de stad voor fietspaden of parkeergarages? Fick: „Marianne en ik praten er met elkaar over dat wij beiden een prettige stad willen, ook voor bezoekers. Inwoners kunnen meedoen aan een prijsvraag over onze mobiliteit.” Deze inspraak is er ook op andere gebieden en is volgens de wethouders een gevolg van hun samenwerking.

Is de samenwerking met de andere wethouders ook goed? „Ik vind jou het leukst”, lacht Fick, om er desgevraagd aan toe te voegen: „Dat was een grapje. Met het hele college gaat het goed.”

Bomen en beestjes

„Dat klopt”, beaamt Smitsmans. „We durven elkaar de waarheid te zeggen, maar altijd respectvol. Ik zit alleen in een coalitie als wij dat zichtbaar kunnen maken. GroenLinks is groen en is links. Denk aan de bomen, de beestjes, de mensen.” Fick: „Dat geldt voor mij ook. Ik ga voor een financieel gezonde, bereikbare stad. Ik wil de stad laten bruisen en economische groei mogelijk maken.”

Uitspraken over de toekomstige coalitie in Roermond doen beide dames niet. Smitsmans: „Het goede van deze coalitie is dat we hebben laten zien dat de samenwerking tussen VVD en GroenLinks kán.” Fick: „Ik zou graag met Marianne door willen, dat zou een buitengewoon plezierig vooruitzicht zijn. Dat geldt ook voor de overige collegeleden.”

Hebben beide bestuurders een advies voor de landelijke coalitieonderhandelaars? Smitsmans: „Lieve Jesse, verkoop je huid duur! Let op of de dingen die de anderen per se willen inbrengen wel passen bij GroenLinks, met onze nadruk op klimaat en zorg. Naar het sociale domein mag van mij meer geld.” Fick: „Ik laat het graag aan Mark Rutte over. Hij is een optimist. Die eigenschap moet je hebben om dingen tot een goed einde te brengen.”

Cijfer

Dré Peters, fractievoorzitter van de Liberale Volkspartij Roermond, de enige oppositiepartij geeft het college een 5,0. „Onze partij is drie jaar geleden uitgesloten van de coalitie. Alle andere zeven partijen gingen bij elkaar zitten om maar liefst zes wethouders te leveren. Dat betekent dus twee wethouderssalarissen te veel. Bovendien ontbrak het de meesten aan bestuurservaring en daadkracht – alleen de dames Smitsmans en Fick doen het goed. Door het overleg met zo’n grote groep mensen blijven te veel zaken liggen. Bovendien werkt de lobby bij de provincie niet goed, zodat Roermond provinciale gelden misloopt. De samenhang in de coalitie is ook minder sterk als in het begin. Dit gebrek aan daadkracht moet niet nog eens vier jaar duren.”

Roermond

Aantal inwoners: 57.402

College: CDA 1 wethouder, GL 1, VVD 1, Demokraten Swalmen 1, PvdA 1, D66 1, Stadspartij Roermond 0

Raad: Liberale Volkspartij Roermond 10, CDA 5, GL 4, DS 3, VVD 3, PvdA 2, D66 2, SPR 1, DENK 1