Pleidooi voor politiek met Bijbel in de achterzak
Werkt dat? De tegenpolen GroenLinks en SGP-CU samen in het stadsbestuur van Doetinchem? SGP-CU-wethouder Henk Bulten over zijn linkse collega: „Ik vertrouw Frans blindelings.”
„Je haar zit netjes en je draagt een degelijk jasje”, lacht GroenLinks-wethouder Frans Langeveld (57) op het stadhuis tegen zijn collega Bulten (47). Grappend vervolgt hij: „Ik dacht erover mijn roze blouse aan te trekken. Dan zie je op de foto duidelijk de kloof tussen ons.”
Zo’n beetje alle kleuren van de regenboog telt het college van burgemeester en wethouders in Doetinchem, de grootste stad van de Achterhoek.
Coffeeshops
Ja, ideologisch lopen de wegen van GroenLinks en SGP-ChristenUnie uiteen. Toch kunnen ze samen door één deur, zeggen de wethouders. „We benoemen tegenover elkaar duidelijk de verschillen. Maar eenmaal vastgesteld collegebeleid voeren we uit. De stad moet immers worden bestuurd”, vat SGP-CU-wethouder Bulten (Financiën) de strategie samen.
Zo’n geschilpunt? Coffeeshops in Doetinchem. De coffeeshop in de Achterhoekse stad is Bulten een doorn in het oog. Zijn GroenLinks-collega kan er juist goed mee leven. Doe je die dicht, dan komt de drugsverkoop in „een illegaal sfeertje” , vindt hij.
Bulten deelt een prikje uit. „Jammer, dat jij er zo in staat, Frans. Ik begrijp dat niet. We waarschuwen jongeren voor drankmisbruik. Tegelijk staan we toe dat in zo’n coffeeshop de meest schadelijke troep wordt verkocht.”
Zoals voor zoveel christenpolitici, is ook voor de SGP-CU in Doetinchem zondagsrust een belangrijk punt. In de gemeenteraad gingen rond dit thema de zeeën hoog. Uiteindelijk schaarde het college zich eind 2015 achter een compromisvoorstel van een werkgroep van raadsleden. Sinds 2016 mogen supermarkten op zondagmiddag open. Het is tot dusver de enige kwestie waarbij Bulten liet optekenen dat hij bezwaren heeft bij het collegebesluit.
GroenLinks-wethouder Langeveld: „Zegt je achterban dan niet: Je moet er nu mee ophouden als wethouder?”
Bulten: „Ik neem mijn verlies. Ik heb de verantwoordelijkheid genomen de stad te besturen en vind het niet verstandig om vanwege dit punt af te treden. Binnen het college kan ik invloed uitoefenen op voor ons belangrijke dossiers.”
In voorbije jaren toonde GroenLinks zich tot Bultens verrassing een bondgenoot van de christelijke partijen. De linkse partij stemde ook tégen zondagsopenstelling. Langeveld, verbonden aan de protestantse gemeente Doetinchem: „GroenLinks heeft niets met de 24-uurseconomie die puur gericht is op financieel gewin. Wij konden ons wel vinden in een vlammend betoog van iemand als Henk Bulten die pleitte voor een dag van rust. Al hoeft dat voor GroenLinks niet per se de zondag te zijn.”
Windhoos
Voor zijn zondagsbesteding heeft Bulten, jeugdleider bij de gereformeerde gemeente in Doetinchem, binnen het stadsbestuur afspraken gemaakt. „Bij mijn installatie als wethouder gaf ik duidelijk aan dat ik op zondag niet betrokken wil zijn bij bijvoorbeeld de opening van een winkel of een sportfestijn. Alleen in noodsituaties werk ik op zondag. Zo bezocht ik een echtpaar van wie de boerderij was getroffen door een windhoos.”
Ogenschijnlijke politieke tegenstellingen kunnen soms best overbrugd worden, ervaren ze. Zo was er in 2015 commotie over de mogelijke komst van vele tientallen vluchtelingen bovenop de al aanwezige 350 asielzoekers in een toenmalige opvanglocatie. Langeveld tegen Bulten: „Voor mij staat de noodzakelijkheid van de opvang van vluchtelingen voorop. Jouw partij benadrukte dat de christelijke achtergrond van Doetinchem niet in gevaar mag komen. Maar het wonderlijke is dat juist kerkmensen, ook leden van jouw gemeente, asielzoekers helpen aan bijvoorbeeld kleding.”
Bulten: „Als asielzoekers eenmaal in Doetinchem zijn, vind ik het een schitterend gebaar dat onze burgers hen helpen. Onze kerkelijke gemeente nam wekelijks asielzoekers mee naar onze internationale kerkdienst. De discussie in onze raadsfractie betrof vooral het dilemma tussen verbreken van afspraken met de buurt en anderzijds naastenliefde voor de asielzoekers.”
Uiteindelijk hield het college de komst van de extra vreemdelingen tegen. Langeveld, die vluchtelingenzaken in zijn portefeuille heeft, moest dat besluit in het openbaar verdedigen. „Hoewel ik een ruimhartig asielbeleid bepleit, zou de druk voor de buurt met extra asielzoekers te groot worden. Als college namen we het op voor onze eigen burgers.”
Gepaste momenten
Wat adviseren de wethouders hun politieke leiders nu een veelkleurig kabinet in het verschiet ligt? Langeveld: „Ik raad GroenLinks-leider Klaver aan om niet de verschillen te benadrukken, maar gezamenlijke doelen na te streven. We moeten de aarde leefbaar houden.”
Bulten: „Ooit adviseerde SGP-leider Van der Staaij me om politiek te bedrijven met de Bijbel in de achterzak. Daarmee bedoelde hij dat je als raadslid niet zomaar telkens je bijdrage met Bijbelteksten moet beginnen. Anders ben je de aandacht van je collega’s zo kwijt. Bewaar die teksten voor gepaste momenten. Zijn advies geef ik nu aan hem terug. Tegelijk moeten ChristenUnie en SGP glashelder zijn over beleid dat afbreuk doet aan hun ethische principes. Als het nieuwe kabinet euthanasie voor mensen met een zogeheten voltooid leven wettelijk wil regelen, moeten CU en SGP niet tot zo’n regering toetreden. Ze moeten het gesprek dan niet eens aangaan.”
Ook in een bonte coalitie is wederzijds vertrouwen onontbeerlijk, benadrukt Bulten. „Frans en ik denken over veel zaken verschillend, maar we vertrouwen elkaar. Als ik met de ogen dicht het stadhuis uit moet komen, volg ik blindelings de aanwijzingen van Frans. Dan kom ik zeker buiten.”
rd.nl/bontecoalitie
Ik geef het college een 6,5
Marianne Kock, fractievoorzitter van oppositiepartij PvdA: „In de wandelgangen wordt het college in Doetinchem wel de plakbandcoalitie genoemd. Er zijn zó veel partijen aan elkaar geplakt. Sinds tientallen jaren zit de PvdA in deze raadsperiode voor het eerst niet in het college. De verhoudingen tussen het college en de oppositie zijn prima. Toch vind ik dat het college te weinig energie uitstraalt en te weinig met nieuwe ideeën komt. Het zou bijvoorbeeld mooi zijn als het college meer durft te experimenteren, bijvoorbeeld op het terrein van bijstandsfraude. Nu ligt de nadruk sterk op controle van mensen met een uitkering. Ik zou willen dat het college meer energie steekt in het motiveren van mensen om werk te vinden.”
Doetinchem
College: CDA (2 wethouders), VVD (1), D66 (1), GroenLinks (1) en SGP-ChristenUnie (1).
Gemeenteraad: CDA (7 zetels), Pvda (5), SP (5), VVD (4), D66 (2), GroenLinks (2), Partij voor Lokaal Maatwerk (1), GemeenteBelangen Doetinchem (1), SGP-CU (1), Duurzaam Doetinchem (1).
Bonte coalities
Het nieuwe kabinet zal uit een palet aan politieke partijen bestaan. Hoe is de ervaring met bonte coalities in gemeenten? Vandaag deel 2 in een serie: Doetinchem. Woensdag deel 3.