„Op die oud-Veluwse uitstraling zijn we zuinig”, zegt Hans Soeterboek, voorzitter van de Stichting Oud-Veluwse Markt. „Onze markt heeft toch een bepaald DNA. Zo verwachten we van de marktkooplui dat ze niet met een vaal T-shirt in de kramen staan. Met mannen in een boerenkiel en een boerenzakdoek om en de dames in kostuum ziet het er allemaal ook veel leuker uit.”

Het centrum van Barneveld is de komende zes donderdagen weer het domein van het populaire zomerevenement, jaarlijks goed voor zo’n 100.000 bezoekers. Menigeen is er elke zomer bij, aldus Soeterboek. „Mensen vertellen me: Ik koop altijd m’n poetslappen of wat dan ook bij die en die standwerker.”

Publiekstrekker

Soeterboek weet wel waarom de Oud-Veluwse Markt een publiekstrekker is. „Het nostalgische en ambachtelijke is in tegenwoordig. Rondom een kantklosser of een klompenmaker staan steeds weer belangstellenden te kijken.” Dit jaar zijn er 32 oude ambachten.

„Een markt betekent bovendien altijd gezelligheid. Op vakantie ga je er ook heen als er ergens een markt is. En waar vind je nog een hele dag vermaak met het hele gezin dat gratis toegankelijk is?”

Winkeliers organiseerden in 1966 de allereerste Oud-Veluwse Markt. „Ze wilden iets aan de promotie van Barneveld doen”, aldus Soeterboek. „Er was in die tijd al best wat toerisme op de Veluwe. De middenstanders vonden het jammer als het winkelcentrum van Barneveld niet zou profiteren van de aanwezigheid van de vakantiegasten in de omgeving.”

Insteek

De oud-Veluwse insteek waarvoor vijf decennia geleden werd gekozen –een kramenmarkt, de oude ambachten, een optocht met oude kinderwagens, de boerenmaaltijd, volksdansgroepen en de boerenkapel– is altijd overeind gebleven. In de programmering is in de loop der jaren niet veel veranderd. „Waarom zou je ook een gouden formule wijzigen?” meent Soeterboek.

Een van de toppers van de beginperiode was het ruiterspel waarmee het verhaal van de Barneveldse held Jan van Schaffelaar werd uitgebeeld. Dat wordt niet meer uitgevoerd, omdat het te gevaarlijk en te kostbaar werd.

Ervoor in de plaats kwam een ander succesnummer: de kindervlooienmarkt. Ook het boerenerfhuis, waar goederen worden geveild, blijft geïnteresseerde kijkers en kopers trekken.

De jaren door kwamen bij elkaar een paar miljoen bezoekers naar de Oud-Veluwse Markt. Soeterboek: „Dat heeft Barneveld zeer sterk op de kaart gezet. Het economisch succes van ons dorp en onze ondernemers is zeker mede een gevolg van deze markten.”

Een begrip

Wethouder Van den Hengel (Toerisme en Economie) is het met hem eens. „De Oud-Veluwse Markt is voor velen een begrip. Wat vijftig jaar geleden voorzichtig begon, slaat nog altijd aan. De duizenden bezoekers zijn daarvan wel het beste bewijs.”

Volgens Bastiaan Overeem van promotieorganisatie VisitVeluwe is de Oud-Veluwse Markt voor toeristen „een mooie daginvulling.” „De markt vertelt het verhaal van de geschiedenis van Barneveld en omgeving. Oude ambachten, Veluwse kleding en het zware boerenleven geven een gevoel van nostalgie. De markt is daarmee van toegevoegde waarde in de beleving van bezoekers aan onze regio.”

Het 50-jarig bestaan wordt gevierd met zes themadagen. De eerste donderdag, 14 juli, zijn alle Nederlandse klederdrachten in Barneveld te zien, van Urk en Zeeland tot Staphorst en Volendam.

Jan van Schaffelaar ontbreekt deze zomer toch niet op de Oud-Veluwse Markt. Op 28 juli en 4 augustus worden op diverse plaatsen scènes uit diens verhaal nagespeeld.

Het thema van 11 augustus is streekproducten. Soeterboek: „Bezoekers kunnen kennismaken met onder meer boerenkaas, Barneveldse haantje-pik en Gelderse worst.”

Op de laatste marktdag, 18 augustus, wordt aangehaakt bij een ander Barnevelds evenement, dat die week wordt gehouden: het jaarlijkse Internationale Ballonfiësta. In Museum Nairac in Barneveld is tot en met 20 augustus een expositie over de Oud-Veluwse Markt.