Analyse: Aftreden De Graaf biedt Wilders alsnog podium
DEN HAAG. De inhuldiging van koning Willem-Alexander moest een plechtigheid worden zonder politiek gedoe. In eerste instantie leek dat prima gelukt. Anderhalve maand na het aantreden van de nieuwe vorst stapt Eerste Kamervoorzitter De Graaf op. Vanwege gedoe. Lachende derde: PVV-leider Wilders.
Wilders mocht van De Graaf geen deel uitmaken van de commissie van in- en uitgeleide bij de inhuldiging, meldde de Volkskrant woensdag. Tegenover die krant erkende de Senaatsvoorzitter dat hij Wilders er liever niet bij had vanwege diens problematische relatie met het Koninklijk Huis. „In mijn achterhoofd heeft zeker meegespeeld dat het beeld van Wilders naast de koning veel aandacht zou hebben getrokken”, zei De Graaf tegen de krant.
Wilders maakte op 30 april inderdaad geen deel uit van de commissie. Daar kraaide toen geen haan naar. Aanvankelijk leek De Graafs opzet –Wilders buiten beeld houden– dus geslaagd.
Tot de publicatie in de krant. De ophef die daarna ontstond, leidde ertoe dat Wilders dankzij De Graaf indirect en alsnog een perfect podium krijgt aangereikt.
Met de schijnwerpers volop op zich gericht, speelt de PVV-leider sindsdien met verve de rol van vermoorde onschuld. De Graaf blijkt een „regent”, een „meestermanipulator”, fulmineerde Wilders. Dat taalgebruik past precies in zijn brede kritiek op de politieke elite, die naar believen speelt met de gewone man.
Bij Wilders’ kiezers valt zulke praat in goede aarde. Zijn populariteit onder hen wordt door de inhuldigingskwestie alleen maar groter. „Mooi zo, ga nog even door, De Graaf”, schreef bijvoorbeeld iemand op internet. „Dit zijn weer een hoop voorkeurstemmen voor Wilders.” En een ander: „Wilders en de PVV doen het erg goed, dus met dit soort acties nog beter. Let maar op!”
Wilders buitte de situatie vrijdag, na zijn kennismakingsbezoek aan de nieuwe koning („Dat heeft De Graaf gelukkig niet kunnen voorkomen”) nog eens extra uit door zich opvallend positief uit te laten over Willem-Alexander. „Een sympathieke en energieke man”, twitterde hij na afloop.
Eerder kwam Wilders alleen in het nieuws met felle kritiek op het koningshuis en koningin Beatrix in het bijzonder. Haar kersttoespraken deugden niet. Dat ze in Abu Dhabi een hoofddoek droeg was een „trieste wanvertoning.” Ook lanceerde hij een wetsvoorstel om het staatshoofd buiten de regering te plaatsen.
Al met al kan Wilders –totaal anders dan De Graaf– meer dan tevreden terugkijken op de inhuldiging: er is een prima koning aangetreden en diens inhuldiging heeft hem ook nog eens politiek voordeel opgeleverd.