SOUTHAMPTON – Het cruiseschip de Balmoral is bezig met een herhaling van de tocht van het passagiersschip de Titanic, dat in april 1912 op zijn eerste tocht verging. De Balmoral (van de onderneming Fred. Olsen Cruises) vertrok zondagmiddag uit de Engelse haven Southampton richting het Canadese Halifax.
De ondergang van de Titanic spreekt nog steeds tot de verbeelding. Het schip werd gebouwd in een soort wedloop om het grootste passagiersschip ter wereld te bouwen en gold in de media destijds als „praktisch onzinkbaar.” Na een aanvaring met een ijsberg in de nacht van 14 op 15 april 1912 verging het schip echter.
De Balmoral heeft net als de Titanic ruim 1300 passagiers (zonder bemanning) aan boord en vaart via Cherbourg in Bretagne en het Ierse Cobh (destijds Queenstown) richting New York. Aan boord zijn de menu’s en het programma zo veel mogelijk hetzelfde als in 1912.
Tussen 23.40 en 2.20 uur in de nacht van zaterdag op zondag herdenken de opvarenden van de Balmoral de 1514 slachtoffers van de Titanic. De Titanic Memorial Cruise zal dan ongeveer op de plek van ramp zijn.
Veel passagiers droegen bij vertrek kostuums van honderd jaar geleden, van eersteklaspassagiers, bemanningsleden of bedienden. Passagier Graham Free, verkleed als edwardiaanse gentleman, is opgewonden over de reis. „Ik ben al een fan van de Titanic sinds ik 9 was en dichterbij dan deze cruise kom ik niet”, zei hij. „De reis heeft veel geld gekost, maar ik wilde het doen.” Medereiziger Carmel Bradburn (55) noemt zichzelf „geobsedeerd” door de Titanic en wuift beschuldigingen weg dat het van slechte smaak getuigt om de reis te maken waarbij zo veel mensen stierven.
Ook het beroemde orkestje –dat volgens de verhalen tijdens het zinken zo lang mogelijk doorspeelde– is vertegenwoordigd en zorgt voor livemuziek. Tijdens de reis kunnen de passagiers daarnaast luisteren naar lezingen van Titanicdeskundigen zoals Philip Littlejohn, kleinzoon van een van de overlevenden.
De 1309 passagiers komen uit 28 landen. Onder hen zijn nazaten van de mensen die aan boord van de Titanic waren. De opvarenden betaalden van 2799 pond (3393 euro) tot 5995 pond (7268 euro) voor de reis.
De cruise is een van de talloze activiteiten die zijn georganiseerd om te herdenken dat het precies honderd jaar geleden is dat de Titanic zonk. Er verschijnt een grote golf aan boeken en andere publicaties.
Een van die vele activiteiten is de actie van de website ancestry.co.uk, die ruim 200.000 documenten heeft gepubliceerd die verband houden met de Titanic. Belangstellenden kunnen informatie opzoeken over de overlevenden van de ramp en de 1500 mensen die het leven lieten, aldus de BBC maandag.
Onder de documenten die op internet zijn gezet, bevinden zich onder meer testamenten, rapporten van de lijkschouwer en de officiële passagierslijst. Ook het testament van de kapitein van de Titanic, Edward Smith, is te zien.
De website laat de documenten staan tot 31 mei. Volgens een woordvoerster omdat er veel geruchten zijn over mensen die aan boord van de Titanic zouden zijn geweest. Nu kan iedereen zelf op zoek naar verhalen over zijn voorouders.
De BBC rekende af met enkele „mythes” rond het rampschip. Volgens de Britse omroep heeft de rederij White Star Line nooit zelf beweerd dat het schip onzinkbaar was. Dit moet meer worden gezien als beeldvorming rond het grote schip, dat destijds het grootste bewegende voorwerp in de wereld was.
Volgens Richard Howells van King’s College Londen was de eerste reis van de Titanic tevoren zelfs amper nieuws, want het zusterschip Olympic had dezelfde route al eerder afgelegd.
Een andere mythe is volgens de BBC het spelende orkestje. Volgens de overlevering zou het orkest zijn blijven spelen tot aan het zinken, met als laatste lied ”Nearer, my God, to Thee” (Nader mijn God tot U). Het is wel vastgesteld dat het orkest lang bleef spelen, maar of dit lied ook is gespeeld, weet niemand.
Ook in veel andere publicaties die momenteel verschijnen wordt met nieuw historisch onderzoek de beeldvorming rond het rampschip gecorrigeerd.