Lees ook: „Huiselijk geweld in orthodox-protestantse kring slecht bespreekbaar”

Verbruggen is regiomanager bij De Vluchtheuvel, een reformatorische instelling voor psychosociale hulpverlening. Samen met twaalf andere therapeuten werd hij geïnterviewd voor het Movisierapport ”De mantel der liefde” dat vandaag verscheen. De onderzoekers belichten daarin huiselijk geweld in orthodox-protestantse kring.

Hoe vaak heeft De Vluchtheuvel met huiselijk geweld te maken?

„Ik heb geen exacte getallen, maar we komen het regelmatig tegen. Onder meer in gesprekken met jongvolwassenen blijkt nogal eens dat ze uit een gezinssituatie komen waarin geweld aan de orde van de dag was of in ieder geval meer dan eens voorkwam. Je merkt dan hoe het mensen kan beschadigen als ze in een onveilige situatie opgroeien. Het trekt diepe sporen in het leven van slachtoffers. Dat is heel schrijnend.”

In hoeverre roept het rapport van Movisie herkenning op?

„Het onderstreept dat huiselijk geweld in onze kring voorkomt. Dat wisten we al, maar het blijft schokkend. Het maakt pijnlijk duidelijk waartoe zondige mensen in staat zijn.

Ik vind het mooi dat de onderzoekers niet alleen de risicofactoren in orthodox-protestantse kring noemen, zoals onmacht in de opvoeding, geslotenheid in sommige gemeenschappen en het willen toedekken van misstanden. Beschermende factoren komen óók aan bod. Christenen mogen en moeten elkaar ondersteunen, bijvoorbeeld als ouders op hun tenen lopen. Dat is een bron van kracht. Daar zit tegelijk een appel in: laten we elkaar daadwerkelijk tot een hand en een voet zijn.”

Waar ligt het belangrijkste zorgpunt?

„De onderzoekers signaleren dat christenen het moeilijk vinden op te treden bij situaties van huiselijk geweld. Het is belangrijk dat we het onrecht durven benoemen. Dat gebeurt in de Bijbel ook. De zonde wordt niet toegedekt. Als er signalen zijn dat kinderen worden mishandeld of dat er partnergeweld plaatsheeft, moet de dader daarop worden aangesproken. Bij christelijke scholen merk ik soms een te grote terughoudendheid om bijvoorbeeld een Advies- en Meldpunt Kindermishandeling in te schakelen.

Christenen zijn vaak snel gericht op verzoening en heling. Dat zie ik niet alleen in kerken. Ik kom het ook tegen op christelijke scholen en ik herken het bij mezelf als hulpverlener. Het is goed gericht te zijn op verzoening en herstel, maar het kan ook een valkuil zijn. We moeten niet te snel afgaan op de goede wil van de dader om met zijn gedrag te stoppen, met als risico dat het intussen toch blijft voortbestaan.”

Welke zaken uit het rapport herkent u niet?

„De onderzoekers noemen een Bijbelse visie op (homo)seksualiteit een „schadelijke traditionele praktijk.” Daarmee kijken ze sterk door een seculiere bril. Dat heb ik hen ook gezegd. Maar dat aspect komt niet prominent naar voren.”

Diverse geïnterviewden signaleren onder anderen bij mensen met homoseksuele gevoelens angst voor verstoting.

„Ik begrijp waarop de onderzoekers doelen. Als een jongen bijvoorbeeld kiest voor een huwelijk met een niet-kerkelijk meisje of een homoseksuele relatie aangaat, gebeurt het soms dat ouders hem de deur wijzen. Dat is een tamelijk agressieve vorm om met een verschil van mening om te gaan. Het komt ook voor dat de band helemaal wordt verbroken. Heel ingrijpend. Dit soort situaties is echter niet aan de orde aan de dag.”

Movisie bepleit nader onderzoek naar seksueel misbruik in christelijke kring. Een goede zaak?

„Elk kind dat misbruikt wordt is er één te veel. Als onderzoek eraan kan bijdragen seksueel misbruik verder terug te dringen, juich ik dat toe. Het is belangrijk dat daarbij dan ook mensen uit reformatorische kring betrokken worden, die de leefwereld van binnenuit kennen. De onderzoekers van Movisie geven dat zelf ook aan.”

Wat ziet u als belangrijkste aanbeveling voor De Vluchtheuvel?

„Dit onderzoek onderstreept de noodzaak om door te gaan met onze preventieactiviteiten. Door opvoedingscursussen willen we ouders leren met pedagogische onmacht en conflictsituaties om te gaan. Conflicten waarbij ouders zich onmachtig voelen vormen namelijk een belangrijke aanleiding tot huiselijk geweld. Daarnaast wil De Vluchtheuvel waar mogelijk kerkenraden en scholen helpen om huiselijk geweld vroegtijdig te onderkennen en bespreekbaar te maken.”