Lokaal 044, Calvijn College Goes. Havo 5-leerlingen druppelen binnen voor een uurtje informatica. Laptops op tafel, de opdracht voor vandaag op het digitale schoolbord. Het krassende krijtje is allang verleden tijd. Of ze Wikipedia kennen? Gnuivend kijken ze elkaar aan. „Wie niet?”

Het principe van de online-encyclopedie is na tien jaar nog even simpel: iedereen mag bijdragen aan een artikel, of-ie er nu verstand van heeft of niet. Schrikbeeld of internetdemocratie ten top?

Arjan Dasselaar, journalist voor onder meer Elsevier en auteur van het ”Handboek Internetresearch”, gelooft in het concept. „Tien jaar geleden werd er nogal meewarig gedaan. Iets wat gratis is, kon nooit wat zijn. Nog steeds is Wikipedia niet onomstreden. Ik ken ten minste één universiteit in Nederland die haar studenten verbiedt Wikipedia te gebruiken als bron.”

Ridicuul, vindt Dasselaar. De Goese scholieren delen zijn mening. Adrie-Piet en Erik zoeken regelmatig op Wikipedia naar informatie. „Vooral voor school. Moeten we een werkstuk maken, dan is Wikipedia onze eerste bron. Vaak ook de enige; wat er staat komt betrouwbaar over.”

Toch staat juist die betrouwbaarheid regelmatig ter discussie. Het gebeurt dat gebruikers onvolledige of onjuiste informatie toevoegen. Berucht is het voorbeeld van prinses Mabel die een artikel over zichzelf probeerde op te poetsen.

Dergelijke ‘relletjes’ dragen volgens Dasselaar juist bij aan de kwaliteit van Wikipedia, alleen al vanwege de extra correctiemechanismes die na zo’n incident worden geïmplementeerd. „Achter de encyclopedie zit een systeem dat anonieme bijdragen signaleert. Plaatst iemand iets zonder bron, dan zet de site daar een waarschuwing bij.”

Neemt niet weg dat blind­varen op Wikipedia onverstandig is. „Eén bron is geen bron. Het is altijd goed om feiten elders te checken.”

Zelf ziet Dasselaar vooral de voordelen. Als journalist gebruikt hij het onlinenaslagwerk regelmatig. „Het is gratis, snel en op veel gebieden zeer actueel. Als ik iets wil weten over de Amerikaanse politieke situatie, hoef ik niet dagenlang in de bibliotheek allerlei kranten door te worstelen, maar heb ik met een muisklik alle informatie overzichtelijk bij elkaar.”

Moet hij toch een nadeel noemen, dan is dat vooral het gebrek aan evenwicht. De Engelse versie is met ruim 3 miljoen artikelen omvangrijk, de Nederlandse variant bevat ‘slechts’ 558.000 artikelen. „En nogal wat huis-tuin-en-keukenonderwerpen ontbreken, terwijl het wemelt van de artikelen over entertainment.”

Op het Calvijn College is Wikipedia –samen met Google– intussen de meest gebruikte website. Ook de meest gekopieerde? David, Niels-Pieter en Gertjan grinniken. „Helaas, de school werkt met een fraudescan, die haalt plagiaat er feilloos uit.”

Dasselaar ziet Wikipedia in de toekomst steeds meer geïntegreerd raken in andere toepassingen. „Het navigatiesysteem op je mobiel geeft straks automatisch informatie wanneer je langs een historisch gebouw loopt. Dat soort hergebruik zul je vaker gaan zien, zonder dat je daarbij door hebt dat de informatie uit Wikipedia komt.”

En is er nog hoop voor de papieren encyclopedie? Dat de naam Winkler Prins in het Goese lokaal nauwelijks herkenning oproept, zegt genoeg.

Dit is de eerste aflevering in een serie over belangrijke ontwikkelingen sinds het jaar 2000.