DEN HAAG - Het kabinet gaat akkoord met de belangrijkste wensen die de coalitiepartijen woensdag tijdens de algemene beschouwingen op tafel hebben gelegd. Premier Balkenende liet dat donderdag weten tijdens de voortzetting van het debat over de rijksbegroting van 2006.
Verder mogen werkgevers voor hun werknemers de onbelaste kilometervergoeding volgend jaar verhogen van 18 naar 19 eurocent. Voor een auto die 1 op 15 rijdt, betekent dat een tegemoetkoming van 15 cent per liter getankte brandstof. Deze wens, die afkomstig is van de VVD, kost de schatkist ook zo’n 100 miljoen.
Tevens krijgen studenten met een klein salaris die nu in het ziekenfonds zitten, na 1 januari een hogere zorgtoeslag. Door de invoering van het nieuwe stelsel zouden zij er financieel op achteruitgaan. D66, die dit punt woensdag opvoerde, vindt dat onwenselijk. Deze maatregel kost de schatkist 47 miljoen euro. D66 pleitte ook voor extra middelen om het lerarentekort tegen de gaan en voor meer natuur in het Groene Hart. Ook deze wensen willigt het kabinet in.
De wensen van de coalitie kosten de schatkist in totaal zo’n 300 miljoen euro. Minister Zalm heeft in de begroting al 200 miljoen gereserveerd voor onvoorziene uitgaven; het overige geld heeft hij elders gevonden.
Het kabinet houdt vast aan zijn standpunt dat het aan het eind van het jaar zal bezien of extra koopkrachtreparatie in verband met de hogere olieprijzen nodig is. CDA en PvdA, die samen een kamermeerderheid hebben, willen dat het kabinet daar rond 1 november een besluit over neemt.
Dan kan tijdens de behandeling van het belastingplan in de Tweede Kamer de beslissing vallen om de energiebelasting voor gas en elektriciteit te verlagen.
Het kabinet voelt niets voor deze vorm van compensatie, zo liet Balkenende weten. Hij redeneert in dezelfde lijn als minister Zalm. Die liet eerder weten dat het kabinet geen inkomenspolitiek via de energierekening gaat voeren. Bovendien, zo legde de premier uit, is de energieprijs niet het enige dat telt rond de koopkracht. Ook de dollarkoers is bijvoorbeeld van invloed.
Het kabinet is wel gehecht aan instandhouding van koopkrachtverbeteringen zoals die op Prinsjesdag zijn aangekondigd.
Volgens kringen rond het kabinet zullen de Tweede Kamer en de regering elkaar vinden op de formulering dat de geplande verbetering van de koopkracht voor 2006 in stand moet blijven. Het CDA moet dan af van de wens om de koopkracht via de energieprijzen te compenseren. Het kabinet moet het uitgangspunt loslaten dat mogelijke compensatie afhankelijk is van meevallers voor de rijksbegroting.