Amsterdam komt met 25 miljoen euro voor „Joods leven in de stad”
Het Amsterdamse stadsbestuur stelt 25 miljoen euro beschikbaar om te investeren in de toekomst van Joods leven in de stad. Dat maakt de gemeente bekend, na een toespraak van burgemeester Femke Halsema donderdagavond in de Hollandsche Schouwburg tijdens Jom Hasjoa, de jaarlijkse herdenking van de Holocaust.
Het geld moet gaan naar „de culturele, maatschappelijke, intellectuele en levensbeschouwelijke tradities die al eeuwenlang deel uitmaken van de ziel van onze stad”, zei Halsema in de toespraak, waarin ze ook excuses maakte voor de rol van de gemeente Amsterdam bij de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.
„De stad zou Joods Amsterdam opnieuw in de steek laten als we meer dan vier eeuwen Joods leven zouden samenpersen tot vijf verschrikkelijke jaren van vervolging en moord”, aldus de burgemeester. „Juist gezien ons lange en gezamenlijke verleden wil het stadsbestuur bijdragen aan de toekomst van Joods Amsterdam. En daarom doet het stadsbestuur een investering in de toekomst van dat leven.”
Het stadsbestuur heeft een commissie ingesteld die moet gaan adviseren over hoe het bedrag besteed moet worden. Oud-minister Jet Bussemaker wordt voorzitter. Andere leden zijn historicus Bart Wallet, mede-initiatiefnemer van ”Deel De Duif” Boaz Cahn, historicus Dienke Hondius, bestuurder Sharon Kijl en schrijver Bertien Minco.
Verder maakt de gemeente bekend samen met GVB en Nederlandse Spoorwegen zogeheten ”Stolperschwellen” te plaatsen bij het Muiderpoortstation in Amsterdam-Oost en op het Stationsplein voor Amsterdam Centraal. Via die stations zijn de meeste Holocaustslachtoffers weggevoerd. Zo’n ‘struikeldrempel’, een grotere versie van de bekende stolperstein, komt er ook op het Jonas Daniël Meijerplein. Daar waren op 23 en 24 februari 1941 de eerste grote razzia’s in Amsterdam die de aanleiding voor de Februaristaking vormden.”
De Stolperschwelle wordt geplaatst om deze aanleiding meer te benadrukken, aldus de gemeente.
De excuses die burgemeester Halsema donderdagavond heeft gemaakt voor de rol van de stad bij de Jodenvervolging, zijn er volgens het Centraal Joods Overleg „om aan de Joden van Amsterdam hun identiteit, trots en weerbaarheid te geven en terug te geven”. Ook de 25 miljoen euro die de stad uittrekt voor Joods leven in de stad helpt daarbij, meldt een woordvoerder in een eerste reactie.
„Wij voelen dat deze excuses zijn aangeboden aan de overlevenden, de nabestaanden en aan ons als levende Joodse gemeenschap”, aldus de organisatie. „Een gemeenschap die zwaargehavend uit de oorlog is gekomen en die daar in menselijke zin, in materiële en immateriële zin, door is getekend en de sporen daarvan nog steeds draagt.”
Het Centraal Joods Overleg zegt verder ervan uit te gaan dat de gemeente haar Joodse burgers blijft steunen „in hun bestaan in Mokum waar ze, met een onderbreking van de vijf bezettingsjaren, al eeuwen in vrijheid leven”.
