De Amerikaanse president Joe Biden, zijn Filipijnse ambtgenoot Ferdinand Marcos jr. en de Japanse premier Fumio Kishida hebben genoeg te bespreken. De top werd aangekondigd op het moment dat Noord-Koreaanse staatsmedia meldden dat Kim Jong-un, de Noord-Koreaanse leider, een oefening had geleid met „supergrote” lanceerinrichtingen voor raketten, geschikt voor kernkoppen en bedoeld om de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul te raken. Zowel Zuid-Korea als Japan had al waargenomen dat Noord-Korea maandag meerdere korteafstandsraketten had afgevuurd.

Er hangt daarnaast een zeldzame donkere wolk boven de relatie tussen de VS en Japan. Biden keerde zich vorige week tegen de verkoop van U.S. Steel uit Pittsburgh aan het Japanse Nippon Steel. De Amerikaanse president vindt dat de VS „sterke Amerikaanse staalbedrijven, aan de gang gehouden door Amerikaanse staalarbeiders", moeten behouden. Nippon Steel bood in december 14,1 miljard dollar in contanten voor U.S. Steel.

Gevaarlijke manoeuvres

Een derde punt zijn de oplopende spanningen tussen de Filipijnen en China. Eerder deze maand versperden de Chinese kustwacht en een begeleidend schip de doorgang voor de Filipijnse kustwacht en een bevoorradingsschip. Die konden niet doorvaren naar een omstreden deel van de Zuid-Chinese Zee. Daar ligt een roestige oorlogsbodem, achtergelaten in de jaren 90, die de Filipijnse marine gebruikt als uitkijkpost. China maakt aanspraak op het gebied. De Chinese schepen voerden gevaarlijke manoeuvres uit en twee keer kwamen de schepen met elkaar in aanvaring, aldus de Filipijnen.

Toen president Marcos twee jaar geleden aantrad, was het niet vanzelfsprekend dat de Filipijnen en de VS nauwe banden zouden aanknopen. Maar vanwege de Chinese agressie in de regio steekt zowel Marcos als Biden veel energie in verbetering van hun relatie. Zo kwam Marcos jr. vorig jaar al een keer naar Washington.

Historisch gezien is de relatie nogal gecompliceerd. De Filipijnse president is de zoon van de autoritaire leider Ferdinand Marcos sr., die in 1986 werd afgezet en naar Hawaï vluchtte. Hij stierf daar in 1989. Zes jaar na zijn dood keurde een rechtbank in die Amerikaanse staat een schadeclaim goed; uit Marcos’ erfenis moest 2 miljard dollar worden betaald, omdat Marcos schuldig was aan het martelen en vermoorden van duizenden Filipino’s. Die claim is nooit uitbetaald.

Naast de topontmoeting tussen de drie leiders komende maand, zullen Biden en Marcos ook een-op-een-gesprekken houden, meldt het Witte Huis, om te praten over economische relaties, schone energie, mensenrechten en democratie. Joe Biden ontvangt zijn andere gesprekspartner, de Japanse premier Kishida, al een dag voor de top, voor een staatsbezoek, inclusief staatsdiner.

We delen een visie op een vrije en open Stille en Indische Oceaanregio