„Pieter! Pieter! Pieter!” juichen enkele honderden NSC-stemmers hun voorman Omtzigt woensdagavond in een evenementenlocatie in Enschede toe. Waarschijnlijk scoort de partij van de voormalige CDA-parlementariër twintig zetels. „Ik krijg een functie elders in Den Haag”, grapt Omtzigt, hintend naar de commotie rond zijn persoon.

„Meer dan een miljoen Nederlanders hebben hun vertrouwen op NSC gesteld”, spreekt Omtzigt zijn aanhang toe. „Terwijl we drie maanden geleden nog zo klein waren. Mensen willen een beter bestuur, echte bestaanszekerheid en grip op migratie.”

Hoewel NSC-stemmers zeker in hun sas zijn met de twintig zetels, heerst bij meerdere mensen toch ook enige teleurstelling. In peilingen van enkele weken geleden stond de partij van Omtzigt immers nog op zo’n 27 zetels en leek NSC kans te maken als grootste uit de bus te komen. „Ik ben ontzettend blij met onze score, maar had op iets meer gehoopt”, zegt Roel Driever uit Amersfoort. Dat NSC als nieuwe partij meteen twintig zetels scoort, toont aan dat Nederlanders willen dat het „anders moet”, zegt Driever. „Burgers willen dat problemen niet worden verdoezeld, maar dat mensen vooruit worden geholpen.”

Dat NSC de laatste tijd een duikeling maakte in de peilingen, heeft te maken met het feit dat Omtzigt aarzelde over een eventueel premierschap, denkt Sem van der Vegte uit Elburg. Omtzigt zelf zegt desgevraagd: „Ik kan niet in de hoofden van de kiezers kijken. We komen van heel ver en hadden nooit gedacht zo’n historische uitslag te boeken.”

Hét nieuws van de avond, de verpletterende zege van de PVV, vervult menige NSC’er met zorg. „Ik houd mijn hart vast”, zegt Ger Saris uit Winterswijk. „Ik denk niet dat Wilders met anderen kan samenwerken in een kabinet.” Sceptisch is ook zijn plaatsgenoot Joost de Ruijter. „De winst voor PVV vind ik een blamage voor Nederland. Maar de kiezer heeft gelijk. Problematisch vind ik dat Wilders moslims wegzet als tweederangs burgers.” Van der Vegte uit Elburg noemt de PVV-zege „heel zuur”. „Ik weet niet of Wilders een geschikte premier is voor álle Nederlanders.” Driever uit Amersfoort vindt de winst van de PVV „schokkend. Wilders gaat zo polariserend te werk. Het gaat niet helpen om alle grenzen dicht te gooien.”

In zijn toespraak zegt Omtzigt dat politici vanwege de „niet eenvoudige” verkiezingsuitslag „over hun schaduw heen moeten stappen. Het land moet bestuurd worden. Wij zijn beschikbaar.” In de wandelgangen stelt de NSC-leider dat hij niet mag en wil tornen aan de grondwettelijke vrijheid van religie en vrijheid van onderwijs.