Vanuit je luie stoel sms’en welke patiënt een nieuwe nier krijgt; dat was de bedoeling van De Grote Donorshow die tv-omroep BNN vrijdag uitzond. Veel politici en media reageerden verontwaardigd op de show. Maar het programma nam een heel andere wending. - Foto's ANP en BNN
Wat was de bedoeling van De Grote Donorshow? De 37-jarige Lisa zou voor de camera beslissen aan wie ze haar nier doneerde. Drie nierpatiënten kwamen in aanmerking. Ook tv-kijkers konden meedoen: ze mochten Lisa adviseren per sms. De presentatie van de show was in handen van Patrick Lodiers (foto). - Foto's ANP en BNN
De Grote Donorshow is bedacht door televisieproducent Endemol, een van de grootste programmamakers ter wereld. Endemol is opgericht door de Nederlanders Joop van den Ende en John de Mol. Wereldwijd werken er 3300 mensen bij het bedrijf. Endemol heeft al vaker dubieuze tv programma’s gemaakt, zoals ”Big Brother”. Daarin werden mensen opgesloten in een huis, met 24 uur per dag camera’s op zich gericht (foto). De kijkers konden overal mee kijken, tot in de slaapkamer.
Met De Grote Donorshow wilde BNN aandacht te vragen voor de nierpatiënten in Nederland, die lang moeten wachten op een donornier. Voor veel patiënten komt zo’n donornier namelijk te laat. Daardoor overlijden er jaarlijks honderden mensen. Steeds minder mensen staan een nier af. Vorig jaar waren er 200 donoren, 28 minder dan het jaar daarvoor. Begin deze maand wachtten 1421 mensen op een nier, hart, long of lever. - Foto's ANP en BNN
Ook Bart de Graaff (foto), de oprichter van BNN, leed aan een nierziekte. Daardoor groeide zijn lichaam niet goed en had hij het postuur van een kind. Hij overleed toen hij 35 jaar was. Daarna heeft BNN de betekenis van de letters BNN veranderd in Barts Neverending Network. Met De Grote Donorshow herdacht BNN dus ook de oprichter van de omroep. - Foto's ANP en BNN
In de Tweede Kamer riep De Grote Donorshow verontwaardiging op. Atsma, woordvoerder van het CDA, noemde het idee verkeerd en verwerpelijk. „Hoe moeten de twee afgewezen patiëntjes zich wel niet voelen na de uitzending?”, vroeg hij zich af. De CDA’er stelde in de Tweede Kamer kritische vragen over het programma aan minister Klink van Volksgezondheid en minister Plasterk van Media. CDA, CU en SGP wilden een verbod op de uitzending. - Foto's ANP en BNN
Ook minister Plasterk (foto) noemde De Grote Donorshow onverantwoord. Maar hij kon de uitzending niet verbieden. De Nederlandse grondwet stelt dat de overheid geen censuur mag uitoefenen over de media. De persvrijheid zou volgens de minister in het geding komen als de politiek bepaalt wat er wel en wat er niet op tv mag komen. - Foto's ANP en BNN
Er is de laatste jaren vaker ophef over buitensporige tv-programma’s. Vorig jaar zond Talpa ”De Gouden Kooi” (foto) uit, waarbij mensen die samen in een huis zaten elkaar weg moesten pesten. Degene die overbleef kreeg het huis. Op zender Tien kwam begin dit jaar ”Anatomie voor beginners”: een hoogleraar sneed voor de camera een menselijk lichaam uit elkaar. En BNN kreeg veel kritiek op ”Spuiten en slikken”, een programma waarbij geëxperimenteerd werd met harddrugs en seks. - Foto's ANP en BNN
Ondanks alle kritiek ging ”De Grote Donorshow” vrijdag gewoon door. Tijdens de uitzending (foto) werd de spanning flink opgebouwd. De drie patiënten moesten verschillende opdrachten uitvoeren in de strijd om Lisa's nier.
Gaat Esther-Claire, Vincent of Charlotte met „de hoofdprijs” naar huis? Toen de spanning op z'n hoogst was, bleek echter dat BNN heel Nederland voor de gek heeft gehouden... - Foto's ANP en BNN
De 'zieke' Lisa bleek gewoon een kerngezonde actrice te zijn, die haar nier helemaal niet weg wil geven. De tv-strijd om haar orgaan was dus nep. De drie deelnemers zijn overigens wel echt nierpatiënt.
Direct na de uitzending gaf BNN een persconferentie, waarin werd uitgelegd dat de show was opgezet om Nederland wakker te schudden en te stimuleren massaal orgaandonor te worden.
