Evert van Vlastuin - 26 nov 2009 10:42 - Gewijzigd: 26 nov 2009 10:42

Thuisonderwijs leidt tot geldstraf

ARCHFELD – Het Duitse echtpaar Jürgen en Rosemarie Dudek heeft gisteren een verrassend lage geldstraf van slechts 120 euro gekregen voor het thuisonderwijs aan hun kinderen. Ze hadden verwacht dat de kantonrechtbank in Kassel –net als vorig jaar– een gevangenisstraf van drie maanden zou opleggen.

Ook de officier van justitie eiste gisteren een gevangenisstraf, maar de rechter wilde daar nog even mee wachten. Wel maakte de rechtbank duidelijk dat hechtenis wel degelijk zal volgen als de ouders blijven weigeren hun zeven kinderen thuis les te geven.

De zaak van het christelijke gezin Dudek speelt al lang. Eind vorig jaar bepaalde een hogere rechter dat de hele zaak moest worden overgedaan. De uitspraak van gisteren was daarvan een gevolg. Het gezin Dudek telt zeven kinderen. De moeder is helemaal thuis en de vader grotendeels.

De straffen ontmoedigen Dudek niet. „Deze weg is de beste voor ons gezin. Bovendien geloven we dat God ons op dit spoor heeft geplaatst.” Hoewel Dudek er gisteren niets over wilde zeggen, lijkt het er toch niet op dat de kinderen nu wel naar school zullen gaan.

Dudek en zijn vrouw hebben geen van beiden een christelijke achtergrond, maar zijn later tot geloof gekomen. Ze zijn niet aangesloten bij een kerk, maar vormen zelf een huisgemeente.

Duitsland kent geen leerplicht, maar een schoolplicht. De vrijheid die andere landen –zoals de Verenigde Staten en Groot-Brittannië– hun burgers geven om hun kroost thuis te vormen, kent Duitsland niet.

„Het is de laatste wet van Hitler die nog niet is ingetrokken”, zegt voorzitter Eckermann van de vereniging Schulunterricht zu Hause (Schuzh).

Vanwege de strenge wetgeving komt thuisonderwijs in Duitsland maar zeer sporadisch voor. In totaal gaat het waarschijnlijk om zo’n 500 kinderen. De motieven voor ”home schooling” verschillen sterk.

Voorzitter Eckermann somt op wat ouders ervan weerhoudt hun kinderen naar school te sturen. „De evolutieleer geldt in het onderwijs als een absolute waarheid. De scheppingsleer wordt als verkeerd voorgesteld”, stelt Eckermann. „Daarnaast speelt de vroege seksualisering van kinderen een rol.”

Ouders die hun kinderen thuis willen leren rekenen en schrijven, beroepen zich op de „geloofs- en gewetensvrijheid” in de Duitse grondwet. Ook internationale verdragen worden genoemd. Het –seculiere– Netzwerk Bildungsfreiheit roept in herinnering dat het onderwijs in het communistische Oost-Duitsland een „instrument van de staat” was, en dat dit nu anders moet zijn.

De laatste jaren is de strijd rond het recht op thuisonderwijs verscherpt, meent Eckermann. „Diverse gezinnen hebben met rechtszaken te maken en er zijn al enkele dwangsommen opgelegd. Een familie heeft Duitsland zelfs verlaten en heeft in Amerika een asielaanvraag ingediend. Voor een jong gezin is emigreren eigenlijk de enige optie.”

Verhuizen om ergens anders in Duitsland de kinderen naar een van de weinige orthodox-christelijke scholen te doen, is niet reëel, meent Eckermann. „Deze scholen laten vaak ook niet-christelijke kinderen toe, en daarmee heb je allerlei wereldse invloeden binnen.”

Voor Dudek speelt ook vrijheid een belangrijke rol, vertelt vader Jürgen. „Ook als hier een goede christelijke school zou zijn, zou ik de kinderen toch liever zelf lesgeven. Dat is gewoon beter.”

Het bezwaar tegen thuisonderwijs is dat de kinderen niet leren met leeftijdgenoten om te gaan en een sociale achterstand oplopen. Eckermann wijst dat van de hand. „Internationaal is bewezen dat deze kinderen beter gesocialiseerd zijn.”

Als thuisonderwijs werkelijk zo slecht was, zou de Duitse staat het ook niet moeten toelaten voor kinderen van diplomaten en zakenlieden, meent Eckermann. „Maar dat is wel erkend.”

De ouders die hun kinderen thuis willen onderwijzen, krijgen steun van de Amerikaanse Home School Legal Defense Association. Volgens woordvoerder Mike Donnelly ligt de kwestie eenvoudig. „Het is een grondrecht dat ouders zelf bepalen hoe hun kinderen moeten worden opgevoed. Op termijn zullen ook de Duitse politici zien dat dit een wettige route is. Intussen zal Gods hand de ouders en kinderen beschermen.”