Geplaatst:27 okt 2009 13:10 - Gewijzigd: 27 okt 2009 13:10

Refozuil leeft niet bij jongere

De discussie over de refozuil is voor veel reformatorische jongeren een gepasseerd station, menen Arjan Boone en Dirk-Jan Nijsink. Reformatorische christenen moeten terug naar de kern en van daaruit jongeren voorleven en toerusten om in de samenleving te staan.

Deze krant besteedde de afgelopen weken in de serie ”Orthodoxe christenen onder vuur” aandacht aan de toenemende druk op de reformatorische gezindte. Wij vinden het erg jammer dat er geen jongeren aan het woord zijn gelaten, maar slechts bekende opinieleiders.

Veel ouderen willen de zuil behouden, geloven dat de zuil het voertuig is om jongeren de traditie te laten overnemen. Jongeren zoeken echter hun eigen (digitale) weg en maken zich niet druk om welke zuil dan ook. Het gevolg is nu al zichtbaar: een vaak bijna onoverbrugbare kloof tussen oud en jong in mediagebruik en in opvattingen.

Het ‘verhaal’ waar het werkelijk om gaat, verdwijnt steeds meer naar de achtergrond en breng je met een zuil (of zuilgerelateerd instituut) niet over. Jongeren worden opgeslokt door een wereld waar de orthodox-gereformeerde boodschap vrijwel ontbreekt. Ze zijn via sociale netwerken verbonden met alles wat er te koop is.

De vraag is niet: hoe behouden we de refozuil, maar: hoe houden we ons ‘verhaal’ levend? Het antwoord daarop is niet gemakkelijk en ligt niet voor­handen. We willen als aanzet een paar punten noemen.

Allereerst is er een omslag in denken nodig, van zuildenken naar het denken in netwerken. We willen niet zinloos afgeven op de zuil. Het gaat ons niet om het verwerpen van instituties als kerk, school, zorg en gezin. Het is juist nú de tijd die te verdedigen.

Zuilbeleving

Waar we ons tegen verzetten, is de zuilbeleving. Voor veel mensen gaat het nog steeds goed met de zuil. De zelfkritiek is miniem, terwijl de identiteit grotendeels is verworden tot de buitenkant, opgesierd met refoaccessoires. Identiteit kan toch niet zozeer verbonden zijn met zuilbeleving, dat als de zuil instort dat ook het einde betekent van ons geloof? Refo-zijn zonder zuil kan niet, orthodox-gereformeerd zijn zonder zuil wel.

Verschillende opinieleiders gaven aan dat we assertiever moeten worden. De sleutel ligt voor ons in het benutten van aanwezige netwerken, niet in het opzetten van een nieuwe ‘club’ die zich bezighoudt met een antwoord aan de wereld. Er is al te vaak gedacht dat bijvoorbeeld de SGP de zaken wel zou verdedigen en oplossen, als wachter op Sions muren. Dat is te gemakkelijk.

Wij moeten onze gaven gebruiken om aanwezig te zijn op de bekende fora, om te beginnen in onze directe omgeving. Daar moeten we ons verhaal vertellen.

Onkreukbaar

Het is daarom van het grootste belang dat we dat verhaal levend houden. Dat betekent voor ons, moderne reformatorische mensen, dat we terug moeten naar de basis. Zeker jongeren hebben veel contacten, ze kunnen gemakkelijk ontheemd raken. Zij hebben een ‘verhaal’ nodig, een richtlijn. Geen oppervlakkige groepscultuur, maar de kern: terug naar onze belijdenis. Dat houdt onder meer in dat jongeren de juiste argumenten aangereikt moeten krijgen, leren debatteren en gewapend worden om te staan in de samenleving.

En last but not least: jongeren moeten voorbeelden zien van levens die geleefd worden vanuit de kern van het christelijk geloof. De Vroege Kerk viel in de Romeinse cultuur op door haar onkreukbaarheid. Er ging iets uit van de vroege christenen, doordat ze duidelijk lieten merken wat de hoop was die hen staande hield.

Van belang is dat jongeren een goed beeld krijgen van onze maatschappij en de ideologische krachten achter onze cultuur, een duidelijk besef van goed en kwaad en, daarnaast, goed zicht op kansen en bedreigingen van moderne media. Laten we niet alles op de grote hoop gooien en afwijzen.

Mozes

Ten slotte is culturele vorming een sterke sleutel om de cultuur te ontmaskeren en haar ideologische basis bloot te leggen. Mozes was nog niet zo oud toen hij naar het hof van farao moest, maar, zegt de Hebreeënbrief: „Door het geloof heeft hij Egypte verlaten, niet vrezende de toorn van de koning, want hij hield zich vast, als ziende de Onzienlijke” (Hebreeën 11:27). Als we dat –menselijkerwijs gesproken– niet weten over te brengen aan de nieuwe generatie, dan duurt het nog één, hooguit twee generaties tot de reformatorische kring is verdwenen en de laatste gelovigen geparkeerd zijn in een seculier bejaardenhuis.

We hopen dat Peter Schalk jongeren bij zijn initiatief betrekt. Wij zijn van harte bereid om mee te denken.

Arjan Boone is mede-eigenaar van een bureau voor communicatie en creatie. Dirk-Jan Nijsink is historicus en werkzaam bij de SGP-jongeren. Zij schrijven deze bijdrage op persoonlijke titel.

www.refdag.nl/christenenondervuur.