Jan Mark ten Hove - 12 sep 2009 14:06 - Gewijzigd: 12 sep 2009 14:06

In debat met Sharon

Sharon Kroes, 23 jaar. Nederlands kampioen, Europees kampioen en wereldkampioen debatteren. Ondanks dat blijft hij bescheiden. „Een uit de hand gelopen hobby”, noemt hij het.

Glimlach naar de zaal alsof je bekenden ziet zitten, strooi regelmatig met voorbeelden of noem de namen van de groten der aarde. Een keer Obama citeren doet het altijd goed. Zomaar enkele gulden debatregels die je helpen in een gesprek of discussie.

De 23-jarige Sharon Kroes heeft er veel gemak van gehad. Op 15-jarige leeftijd ontstond zijn interesse voor debatteren. Het was in de vierde klas van het vwo, toen zijn docent maatschappijleer de leerlingen met elkaar liet debatteren. Sharon, die helemaal enthousiast raakte van het spelletje, begon ook na schooltijd aan debatwedstrijden deel te nemen.

Inmiddels is de Rotterdammer een veelgevraagd debatleider. Ook traint hij werknemers in gespreksvaardigheden. Daarnaast heeft hij een eigen bedrijf, debat.nl.

Luchtballon
Debatteren kan iedereen, benadrukt Sharon. „Iedereen heeft immers een eigen mening. Ook als je niet over een flinke dosis algemene kennis beschikt, kun je je in een discussie aardig redden door gebruik te maken van pakkende voorbeelden of persoonlijke ervaringen.”

De kunst van het argumenteren kun je volgens hem het best zo vroeg mogelijk leren. „In Engeland krijgen leerlingen vanaf hun negende jaar al debatles. Ook in Nederland zie je dat verschijnsel opkomen.”

Sharon komt af en toe bij basisscholen over de vloer om schoolkinderen spelenderwijs te leren debatteren. „Ik laat hen meestal het ”luchtballondebat” doen.” Vijf leerlingen zitten in een luchtballon die lek raakt. Om de ballon zo lang mogelijk in de lucht te houden, moet om de beurt één kind de ballon verlaten. Doel van het spel is dat de leerling de klas duidelijk maakt waarom een ander wel uit de luchtballon moet, maar hij niet.

Kramp
„Een gulden debatregel is: we zijn het met elkaar eens dat we het oneens zijn met elkaar. Door daarvan uit te gaan richt je je op de inhoud en ga je niet iemand aanvallen op zijn persoon.”, legt Sharon uit.

Ook luisteren is belangrijk, debatteren is niet alleen spreken. „Blijf kritisch luisteren. Dat kan je nieuwe invalshoeken opleveren.”

De meerwaarde van een debat is dat je leert hoe sterk je eigen standpunt is. Sta open voor kritiek, adviseert Sharon, schiet niet in de kramp. „Kijk wel uit dat je door kritische opmerkingen van de tegenpartij niet voortdurend van standpunt wisselt, dan word je door je opponent makkelijk neergezet als draaikont.”

Pechtold
Donderdag presenteerde aan Pechtold, de leider van de Tweede Kamerfractie van de D66. Waarom aan hem? „Omdat hij altijd scherp is, een duidelijke betoogtrant heeft en aansprekende voorbeelden neerzet.”

Minder gecharmeerd is Sharon van het debattalent van PVV-Kamerlid Wilders. „Een prima spreker, maar geen debater. Hij staat zelden open voor gezamenlijke besluiten. Bovendien doet hij kritische vragen van tegenstanders op zijn standpunten te vaak af met dooddoeners.”

Tien gouden debatregels
Vooraf: glimlach alsof je bekenden ziet zitten.
Begin ontspannen. „Heb je het gelezen in de krant?” Zo betrek je het publiek bij je verhaal.
Citeer grote namen, zoals Obama of Bach.
Beweeg heel rustig als je spreekt.
Cijfers moet je zien: „150.000 werklozen is driemaal de Arena.”
Houd je stem laag en spreek in het tempo van een burgemeester.
Tegenargumenten? Negeer ze met mate, je hebt nog meer te doen.
Alles mag in hokjes, behalve jijzelf. „Wat jij beweert, zeggen ze in België ook.”
Zijn je argumenten op? Herhaal ze. „Sociaal en sterk, sterk en sociaal.”
Achteraf: Geef andere deelnemers een hand

Mede n.a.v. ”Overtuigend debatteren. Alle technieken, tips en trucs”, door Peter van der Geer en Sharon Kroes; uitg. Sdu Uitgevers, Den Haag, 2009; ISBN 9789052617282; 180 blz.; € 24,95